Model budowy atomu
Atom to najmniejsza część pierwiastka, która składa się z jądra i krążących wokół niego elektronów. Jądro atomowe zawiera protony (p⁺) o ładunku dodatnim (+1) oraz neutrony (n⁰) bez ładunku (0). Wokół jądra, na powłokach elektronowych, znajdują się elektrony (e⁻) o ładunku ujemnym (-1).
Elektrony układają się na różnych powłokach elektronowych, gdzie najbardziej zewnętrzna to powłoka walencyjna. To właśnie elektrony na tej powłoce decydują o właściwościach chemicznych pierwiastka i jego zdolności do tworzenia wiązań.
Gdy atomy łączą się ze sobą, tworzą cząsteczki. Zapis 5H oznacza 5 atomów wodoru, natomiast 5H₂ to 5 cząsteczek wodoru. Atomy mogą również tracić lub zyskiwać elektrony, tworząc jony - kationy (jony dodatnie, np. Cu²⁺) lub aniony (jony ujemne, np. Cl⁻ czy S²⁻).
💡 Ciekawostka: Liczba atomowa (Z) to liczba protonów, która równa się liczbie elektronów w atomie. Liczba masowa (A) to suma protonów i neutronów. Różnica A-Z daje nam liczbę neutronów!
Pierwiastki mogą występować w postaci izotopów - atomów o tej samej liczbie protonów, ale różnej liczbie neutronów. Oznacza to, że izotopy mają tę samą liczbę atomową (Z), ale różną liczbę masową (A).