Skład i właściwości powietrza

Powietrze to mieszanina gazów o kluczowym znaczeniu dla życia na Ziemi. Jego główne składniki to:

• Azot - około 78%
• Tlen - około 21%
• Gazy szlachetne - około 0,9%
• Dwutlenek węgla - 0,04%
• Pozostałe składniki - 0,06%

Definition: Procent objętościowy to wyrażona w procentach objętość danej substancji w stosunku do objętości całej mieszaniny, np. powietrza.

Właściwości fizyczne powietrza obejmują:

• Bezbarwność
• Brak zapachu
• Brak smaku
• Gęstość wynoszącą 1,28 g/dm³
• Słabą rozpuszczalność w wodzie

Interesującą cechą powietrza jest możliwość jego skroplenia, czyli zmiany stanu skupienia z gazowego na ciekły.

Tlen jako najważniejszy składnik powietrza charakteryzuje się następującymi właściwościami:

Fizycznymi:

• Jest gazem bezbarwnym
• Słabo rozpuszcza się w wodzie
• Ma gęstość większą od gęstości powietrza

Chemicznymi:

• Jest bezwonny
• Łączy się z niemetalami i metalami, tworząc tlenki
• Podtrzymuje spalanie, ale sam się nie pali

Highlight: Tlen jest kluczowy dla procesów życiowych większości organizmów na Ziemi, umożliwiając oddychanie tlenowe.

Dwutlenek węgla to kolejny ważny składnik powietrza. Jego właściwości fizyczne i chemiczne obejmują:

Fizyczne:

• Jest gazem bezbarwnym
• Rozpuszcza się w wodzie
• Ma gęstość około 1,5 razy większą od gęstości powietrza

Chemiczne:

• Jest bezwonny
• Nie pali się i nie podtrzymuje spalania

Zastosowanie dwutlenku węgla jest szerokie:

• W przemyśle spożywczym do mrożenia i produkcji napojów gazowanych
• W ogrodnictwie jako suchy lód do przedłużania trwałości żywności
• W medycynie do krioterapii
• W ochronie przeciwpożarowej jako wypełnienie gaśnic

Example: Suchy lód, czyli zestalony dwutlenek węgla, wykorzystuje się w transporcie żywności do utrzymania niskiej temperatury bez pozostawiania wilgoci.

Tlenki metali i niemetali to ważna grupa związków chemicznych powstających w reakcji syntezy między tlenem a innymi pierwiastkami. Przykładowe reakcje tworzenia tlenków to:

• metal + tlen → tlenek metalu
• niemetal + tlen → tlenek niemetalu

Vocabulary: Synteza - reakcja chemiczna, w której z prostszych substancji powstają bardziej złożone związki chemiczne.