Podstawowe pojęcia izomerii optycznej
Izomeria optyczna to zjawisko występowania związku chemicznego w postaci stereoizomerów, które różnią się kierunkiem lub wielkością kąta skręcania płaszczyzny polaryzacji światła. Podstawą tego zjawiska jest obecność centrum chiralności - najczęściej atomu węgla połączonego z czterema różnymi podstawnikami.
Chiralność to właściwość przedmiotu, który nie nakłada się na swoje odbicie lustrzane. Cząsteczki posiadające tę cechę nazywamy chiralnymi, a te, które są identyczne ze swoim odbiciem lustrzanym - achiralnymi. Izomery będące swoimi odbiciami lustrzanymi, które nie nakładają się na siebie, nazywamy enancjomerami.
W przedstawianiu budowy przestrzennej związków używamy różnych oznaczeń wiązań: zwykła linia oznacza wiązanie w płaszczyźnie kartki, linia przerywana - wiązanie za płaszczyzną, a linia pogrubiona z jednej strony - wiązanie przed płaszczyzną. Pomocne są również wzory Fishera, w których centrum chiralne znajduje się w punkcie przecięcia linii, a poziome wiązania skierowane są przed płaszczyznę rysunku, a pionowe - za płaszczyznę.
💡 Pomyśl o chiralności jak o prawej i lewej rękawiczce - są swoimi odbiciami lustrzanymi, ale nie można ich nałożyć na siebie!