Matura próbna Chemia

Alternatywny zapis:

na ściankach probówki pojawiają się krople cieczy, a na dnie probówki pojawia się (biały) osad. b) Równanie reakcji 1: CuO+20H + H₂O - ogrzewanie Równanie reakcji 2: Na₂ [Cu(OH)4] c) Nazwa związku X: tetrahydroksomiedzian(II) sodu Nazwa związku Y: miedzian(II) sodu d) Charakter kwasowy (tlenek miedzi(II) jest tlenkiem amfoterycznym, ale równanie reakcji 1 wskazuje tylko na kwasowy charakter tlenku miedzi(II) - jest to reakcja z zasadą), jednak nie można jednoznacznie ustalić charakteru chemicznego tlenku miedzi(II), ponieważ nie poprowadzono reakcji chemicz- nej badanego tlenku z mocną zasadą. 4 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w czterech podpunktach 3 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w trzech podpunktach 2 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w jednym podpunkcie 0 pkt - brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: Wzór elektronowy kwasu borowego: Ö-H H-Ö Wzór elektronowy anionu boranowego: [Cu(OH)4]² Na₂CuO₂ + 2H₂O1 B Cząsteczka/jon Hybrydyzacja kwas borowy sp² anion boranowy sp³ www.operon.pl Ö-H :Ö-H H-O-B-O-H I :O-H 2 pkt - narysowanie poprawnych wzorów elektronowych kwasu borowego i anionu boranowego 1 pkt - narysowanie poprawnego wzoru elektronowego kwasu borowego lub anionu boranowego 0 pkt - brak poprawnie narysowanych wzorów lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: Kształt trójkątna tetraedr 0 6 8 Liczba wiązań ㅠ 0 0 koordynacyjnych 0 1 3 pkt - poprawne uzupełnienie dziesięciu lub dziewięciu komórek w tabeli 2 pkt - poprawne uzupełnienie ośmiu lub siedmiu komórek w tabeli 1 pkt - poprawne uzupełnienie sześciu lub pięciu komórek w tabeli 0 pkt - poprawne uzupełnienie mniej niż pięciu komórek w tabeli, niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-4 0-2 0-3 2 Numer zadania 6. 7. 8. Przykład poprawnej odpowiedzi: W cząsteczce kwasu borowego występuje deficyt elektronowy przy atomie boru (sekstet elektronowy zamiast oktetu elektronowego), co sprawia, że ten kwas jest akceptorem wolnej pary elektronowej (kwasem Lewisa). 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi 0 pkt - podanie niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: MBI₂0, Cp = 7,8% d = 1,84 Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów 2Bi+6H₂SO4(stężony) → Bi₂(SO4)3 +3SO₂ + 6H₂O 1 pkt - podanie poprawnego równania reakcji 0 pkt - podanie niepoprawnego równania reakcji lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: MBi=2098 = 466 mol Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM g mol g cm MH₂SO = 98 mol VH₂SO₂ = 250 cm³ C= Cp.d 100%-M www.operon.pl ⇒CH₂SO₂ = 1,464 dm ³ mol mol dm³ H₂SO, 0,3661 mola V₁ = 22,4 Vso₂ = 4 dm³ 2Bi+6H₂SO4(stężony) → Bi₂(SO4)3 +3SO₂ + 6H₂O 2MBi - 3VA x (masa bizmutu) -4 dm³ ⇒x=24,88 g Bi Liczba moli kwasu siarkowego (VI), która przereagowała z bizmutem, dając odpowiednią ilość tlenku siarki(IV): бnH₂SO₂-3V z (liczba moli H₂SO₂) -4 dm³ ⇒x=0,3571 mola H₂SO Liczba moli H₂SO, który reaguje z zanieczyszczeniem (tlenkiem bizmutu): An = 0,3661 mola -0,3571 mola = 0,009 mola H₂SO4 Bi₂O3 + 3H₂SO4(stężony) → MB1,03 -3nH₂SO y (masa Bi₂O3) - 0,009 mola H₂SO4⇒ y = 1,398 g Bi₂03 %₂ -100%⇒ % = 5% Ⓒzanieczyszczenia Ozanieczyszczenia mBi₂0, MBI₂0, +mBi Odpowiedź: Zanieczyszczenie bizmutu tlenkiem wynosi 5%. 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką → Bi₂(SO4)3 + 3H₂O 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-1 0-1 0-2 3 Numer zadania 9. 10. Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Przykład poprawnej odpowiedzi: Równanie kinetyczne bez znanych wykładników ma postać: v=k-CNO CH₂ Aby wyznaczyć wykładnik dla H,, porównujemy ze sobą szybkość reakcji z eks- perymentów 1. i 3.: V₁ K-CNO(1) CH₂(1) V3 K-CNO(3) CH₂(3) 0,006 k (0,01)*. (0,01)" 0,012 k. (0,01)*(0,02)" 1 19 ⇒y=1 2 Aby wyznaczyć wykładnik dla NO, porównujemy ze sobą szybkość reakcji z eksperymentów 1. i 2. ze znanym wykładnikiem z powyższych obliczeń: V₁K.CNO(1) CH₂(1) V₂ k-CNO (2) CH₂(2) 0,006_k. (0,01)* - (0,01) 0,144 k. (0,02)* - (0,03) 1 1.1 24 2.3 1 1 = ⇒x=3 8 2x Wyrażenie na równanie kinetyczne reakcji: v=k-CNO CH₂ 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnego wyrażenia na szybkość reakcji 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: Rząd reakcji względem NO: 3 Rząd reakcji względem H₂: 1 Całkowity rząd reakcji: 4 www.operon.pl 1 pkt - podanie trzech poprawnych odpowiedzi 0 pkt - odpowiedź niepełna, niepoprawna lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-2 0-1 4 Numer zadania 11. 12. 13. Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Przykład poprawnej odpowiedzi: mol CNO=0,025- dm ³ Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM mol dm³ CH₂=0,05- v=k [NO]³ [H₂] Stałą szybkości należy obliczyć z danych eksperymentalnych: v₁ = k [NO] [H₂ ]1 0,006- mol =k. 0,01- s-dm³ v=k [NO]³.[H₂] v=6.105. dmº s-mol³ mol dm³ mol dm 0,025- www.operon.pl -0,01 mol dm³ -0,05 Przykład poprawnej odpowiedzi: a) Cr, Al b) 2Al+6HNO. lub Cr +6HNO. ⇒k=6.105. mol dm³ mol ⇒v=0,469 S-dm³ 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi dmº s-mol³ Al₂O3 +6NO₂ + 3H₂O Cr₂O3 +6NO₂ + 3H₂O 3(stężony) 3(stężony) 2 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach 1 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w jednym podpunkcie 0 pkt - brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: a) Konfiguracja elektronowa dla atomu arsenu: w stanie podstawowym: 1s²2s22p 3s² 3p6 4s²3d¹04 p³ w stanie wzbudzonym: 1s²2s²2p 3s23p64s¹ 3d¹04p³ 4d¹ b) Arsen w stanie podstawowym ma trzy niesparowane elektrony, co pozwala mu tworzyć wiązania z trzema elektronami od siarki. Arsen w stanie wzbudzo- nym ma pięć niesparowanych elektronów (jest pierwiastkiem czwartego okresu i może przejść w stan wzbudzony i przenieść jeden elektron z poziomu 4s na wolny poziom energetyczny 4d). Przy takim rozmieszczeniu elektronów może utworzyć wiązania chemiczne z pięcioma elektronami. 2 pkt - poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta- nie podstawowym i stanie wzbudzonym oraz uzasadnienie na tej podstawie możliwości tworzenia dwóch siarczków 1 pkt - poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta- nie podstawowym i stanie wzbudzonym, ale błędne uzasadnienie 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-2 0-2 0-2 5 Numer zadania 14. 15. 16. Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Przykład poprawnej odpowiedzi: 2NO2(g) N₂O4 W mieszaninie równowagowej: x - liczba moli NO₂ y-liczba moli N₂O4 MNO₂ +MN₂O = 5,75 g [VNO₂ +VNO, = 2,1 dm³ [XMNO₂ +YMN₂O = 5,75 g xV₁+yV₁ = 2,1 dm³ VNO, V mieszaniny %V NO₂ Odpowiedź: Tlenek azotu(IV) stanowi 67%. 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie błędnej metody lub brak odpowiedzi x=0,0625 mola y=0,0313 mola -100%⇒ %VNO, 67% Przykład poprawnej odpowiedzi: Br, OH, CH₂0- Poprawna odpowiedź: grupa aldehydowa 1 pkt - podkreślenie wszystkich poprawnych odpowiedzi 0 pkt - podkreślenie przynajmniej jednej niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi www.operon.pl H) (OH) grupa aldehydowa CH₂ grupa metoksylowa grupa eterowa grupa hydroksylowa Nazwa systematyczna: 4-hydroksy-3-metoksybenzaldehyd lub 4-hydroksy-3-metoksybenzenokarboal- dehyd 2 pkt - podanie poprawnej nazwy systematycznej związku oraz zaznaczenie i nazwanie trzech grup funkcyjnych 1 pkt - podanie poprawnej nazwy systematycznej związku lub poprawne zazna- czenie i nazwanie trzech grup funkcyjnych 0 pkt - brak poprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-2 0-1 0-2 6 Numer zadania 17. 18. 19. mianowany Przykład poprawnej odpowiedzi: Roztwór mianowany kwasu octowego: V = 0,1 dm³ C, mol = 0,299. dm ³ nkwasu =2,99.10-2 mola w 100 cm³ mianowany Ckwasu = Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Zatem w porcji objętości 10 cm³: nkwasu = 2,99-10-³ mola V, = 0,25 dm³ C Ka Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM CH3COOH K₁=1,8-10-5 nkwasu C V, kwasu =1,196.10-2 mol dm³ C >400⇒ -=664 Ka CH3COO+H+ www.operon.pl K₂ K₁=a² Ckwasu ⇒a= mol [H+]=4,63-10-4 dm ³ pH = -log[H+]⇒ pH = 3,3 Odpowiedź: pH otrzymanego roztworu wynosi 3,3. 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi kwasu ⇒a=3,88-10-² Poprawna odpowiedź: Jony znajdujące się w roztworze wodnym kwasu: [H+]> [CH3COO-]> [OH-] (w zadaniu należy uwzględnić autodysocja- cję wody) 1 pkt - poprawne podanie jonów w odpowiedniej kolejności 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: C3H5(OH)3 +3C₁7H35COOH= C3H, (OOCC₁7H35)3 + 3H₂O 1 pkt - poprawne zapisanie równania reakcji (poprawne wzory reagentów i po- prawne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych) z uwzględnieniem warunków reakcji 0 pkt - niepoprawne zapisanie równania reakcji lub brak odpowiedzi H₂SO Liczba punktów 0-2 0-1 0-1 7 Numer zadania 20. 21. 22. 23. 24. 890 Przykład poprawnej odpowiedzi: C3H5(OOCC₁7H35)3 +3KOH=3C₁7H35COOK+C3H5(OH)3 MC,H, (00CC 7H3)3 MKOH = 56 g mol mol Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów =8908 mol tłuszczu-3-56- g KOH mol 1 g tłuszczu -x x = 0,189 g = 189 mg Odpowiedź: Liczba zmydlania dla tristearynianu glicerolu to 189 mg. 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: D-glukoza, D-fruktoza 1 pkt - poprawne zapisanie nazw dwóch produktów 0 pkt - poprawne zapisanie nazwy jednego produktu, brak poprawnej odpowie- dzi lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: Równanie reakcji utlenienia: |CH,=CHCH,CH, +2OH Równanie reakcji redukcji: MnO4 +2H₂O +3e →MnO₂ +4OH- Sumaryczne równanie reakcji w formie jonowej skróconej: 2MnO +4H₂O +3CH₂=CHCH₂CH3-2MnO₂ +2OH- + +3CH₂ (OH) CH(OH)CH₂CH3 →CH,(OH)CH(OH)CH,CH,+2e 2 pkt - poprawne zapisanie dwóch równań połówkowych oraz poprawne zapisa- nie zbilansowanego równania reakcji w formie skróconej jonowej 1 pkt - poprawne zapisanie dwóch równań połówkowych oraz błędne zapisanie zbilansowanego równania reakcji w formie skróconej jonowej 0 pkt - niepoprawne zapisanie przynajmniej jednego z równań połówkowych, brak poprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi www.operon.pl Przykład poprawnej odpowiedzi: Wzór związku: MnO₂ Nazwa związku: butano-1,2-diol 1 pkt - podanie dwóch poprawnych odpowiedzi 0 pkt - podanie jednej poprawnej odpowiedzi, niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Przykładowe poprawne odpowiedzi: Utleniacz: KMnO Reduktor: CH₂=CHCH₂CH₂ 1 pkt - poprawne wskazanie utleniacza i reduktora 0 pkt - niepoprawne wskazanie utleniacza lub reduktora, niepoprawna odpo- wiedź lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-2 0-1 0-2 0-1 0-1 8 Numer zadania 25. 26. 27. 28. Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Poprawna odpowiedź: Reakcja tworzenia dipeptydów to reakcja polimeryzacji / kondensacji. Glicyna ma charakter zasadowy / obojętny / kwasowy /amfoteryczny. 1 pkt - podkreślenie poprawnych wyrażeń w dwóch zdaniach 0 pkt - podkreślenie poprawnego wyrażenia w jednym zdaniu, brak poprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: Poprawna odpowiedź: 1. P, 2. F, 3. P, 4. P, 5. F, 6. F H HO www.operon.pl H OH OH OH OH L H H 1 pkt - poprawne narysowanie wzoru Hawortha 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi OH 2 pkt - podanie sześciu poprawnych odpowiedzi 1 pkt - podanie pięciu poprawnych odpowiedzi 0 pkt - podanie mniej niż pięciu poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: a) denaturacja b) Dwie poprawne odpowiedzi spośród: wiązania wodorowe, mostki solne, mostki disiarczkowe, wiązania estrowe 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w dwóch podpunktach 0 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w jednym podpunkcie lub brak odpo- wiedzi Liczba punktów 0-1 0-1 0-2 0-1 9 Numer zadania 29. 30. 31. 32. Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Przykład poprawnej odpowiedzi: Vreaktora = 1 dm³ mglukozy = 78 g V =Vco₂ +VH₂ = 18 dm³ gazów Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM M glukoza =180-8 mol C6H₁2O6 bakterie → CH₂CH₂CH₂COOH +2CO₂ + 2H₂ 180- glukozy -4.22,4 mol x glukozy -18 dm³ ⇒ x = 36,2 g glukozy Obliczenie masy glukozy, która nieprzereagowała: mglukozy(2) = 78 g -36,2 g 41,8 g⇒nglukozy = 0,232 mola glukozy C=0,23- C glukozy Vreaktora dm³ mol mol Odpowiedź: Stężenie glukozy wyniosło 0,23- dm ³ 2 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli- czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką mol dm ³ 1 pkt - zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra- chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy 0 pkt - zastosowanie błędnej metody lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: Proces fermentacji masłowej jest procesem egzotermicznym / endotermicznym, co oznacza, że zmiana entalpii tego procesu może być opisana nierównością AH>0/AH<0. Dodatek inhibitora do układu spowoduje obniżenie wydaj- ności / szybkości reakcji tego procesu biotechnologicznego. Równanie reakcji 2: CH3CHO+2Cu(OH)₂ 1 pkt - podkreślenie trzech poprawnych wyrażeń 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Równanie reakcji 3: Cu(OH)₂ temp. Przykład poprawnej odpowiedzi: a) Probówka 1: Na dnie probówki powstaje ceglastoczerwony osad. Probówka 2: Na dnie probówki powstaje ceglastoczerwony osad. Probówka 3: Na dnie probówki powstaje czarny osad. b) Równanie reakcji 1: HCOOH+2Cu(OH), temp. CO₂ +Cu₂O + 3H₂O www.operon.pl temp. CH3COOH +Cu₂O + 2H₂O CuO+H₂O 3 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w dwóch podpunktach 2 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w podpunkcie b 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi w podpunkcie a 0 pkt - podanie niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: Grupa -X -Y Wzory -CH₂CH₂ -COOH -Z -NO₂ 1 pkt - poprawne uzupełnienie tabeli 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi -W -NH₂ Liczba punktów 0-2 0-1 0-3 0-1 10 Numer zadania 33. 34. 35. 36. Chemia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Przykład poprawnej odpowiedzi: Równanie reakcji 1: Równanie reakcji 2: 3HC=CH OH + Przykład poprawnej odpowiedzi: Reakcja 3-substytucja elektrofilowa Reakcja 4-substytucja elektrofilowa www.operon.pl 2 pkt - poprawne zapisanie dwóch równań reakcji 1 pkt - poprawne zapisanie jednego równania reakcji 0 pkt - niepoprawne zapisanie równań reakcji lub brak odpowiedzi 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi dla dwóch reakcji 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi H p, temp. kat. Przykład poprawnej odpowiedzi: Izomerami funkcyjnymi kwasów karboksylowych są estry. NH, O temp. O CH₂CH₂CH₂OH CH,C(O)CH, CHỊCH,CHO 1 pkt - podanie poprawnej odpowiedzi 0 pkt - niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Przykład poprawnej odpowiedzi: Związek Wzór półstrukturalny Nazwa systematyczna A B C O propan-1-ol propanon propanal ΝΗ 2 pkt - poprawne uzupełnienie sześciu komórek w tabeli 1 pkt - poprawne uzupełnienie pięciu komórek w tabeli 0 pkt - poprawne uzupełnienie mniej niż pięciu komórek w tabeli, niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi Liczba punktów 0-2 0-1 0-1 0-2 11 Giełda maturalna - serwis do nauki on-line TWÓJ KOD DOSTĘPU G192 EE636 Matura 2020 VADEMECUM I TESTY Zestaw do powtórek do wszystkich przedmiotów PAKIETY -15% SPRAWDŹ *Kod umożliwia dostęp do wszystkich materiałów zawartych w serwisie gieldamaturalna.pl do 31.12.2019 r. Ⓒ Zaloguj się na gieldamaturalna.pl Wpisz swój kod Odblokuj czasowy dostęp do bazy dodatkowych zadań i arkuszy (masz dostęp do 31.12.2019 r.) Matura VADEMECUM 2020 Chemia zszerzony 45,88 39,90 Matura TESTY I ARKUSZE Z ODPOWIEDZIAMI 2020 Chemia zakres rozszerzony COPERON 29,29 24,90