Podstawowe zasady stopni utleniania
Stopień utleniania to umowna liczba pokazująca, ile ładunków elementarnych miałby atom danego pierwiastka w związku chemicznym, gdyby wszystkie wiązania były jonowe. To podstawowe narzędzie do analizy składu związków chemicznych.
Istnieje kilka ważnych reguł przypisywania stopni utleniania. Po pierwsze, pierwiastki w stanie wolnym (np. Na, O₂, Cl₂) mają zawsze stopień utleniania równy zero. Natomiast pierwiastki w związkach przyjmują charakterystyczne wartości - litowce mają stopień I, a berylowce II (np. NaCl, CaO).
Fluor w związkach chemicznych ma zawsze stopień utleniania -I. Wodór przyjmuje zwykle stopień utleniania I, jednak w wodorkach metali ma wartość -I (np. NaH). Tlen najczęściej występuje ze stopniem -II, choć istnieją wyjątki jak nadtlenki (np. H₂O₂) czy tlenek fluoru (OF₂).
💡 Zapamiętaj! W nadtlenkach jon O₂ ma stopień utleniania -I na każdy atom tlenu, a w ponadtlenkach jon O₂ ma stopień utleniania -½ na każdy atom.