Podział tlenków

Podział tlenków można przeprowadzić według różnych kryteriów:

1. Ze względu na skład:

   • Tlenki niemetali, np. CO₂, H₂O
   • Tlenki metali, np. Na₂O, MgO

2. Ze względu na rozpuszczalność w wodzie:

   • Rozpuszczalne, np. SO₂, N₂O₅
   • Nierozpuszczalne, np. NO, CO, SiO, N₂O

3. Ze względu na właściwości chemiczne tlenków:

   • Tlenki kwasowe: Nie reagują z kwasami, reagują z zasadami i H₂O (np. CO₂, SO₃, N₂O₅, P₄O₁₀)
   • Tlenki zasadowe: Nie reagują z zasadami, reagują z kwasami i H₂O (np. MgO, Li₂O, PbO₂)
   • Tlenki obojętne: Nie reagują z kwasami, zasadami ani H₂O (np. NO, CO, SiO, N₂O, GeO)
   • Tlenki amfoteryczne: Reagują z mocnymi zasadami i kwasami (np. Al₂O₃, ZnO, MnO₂, Fe₂O₃, PbO₂)

Definicja: Tlenki amfoteryczne to tlenki, które wykazują zarówno właściwości kwasowe, jak i zasadowe, reagując z mocnymi kwasami i zasadami.

Budowa i nazewnictwo tlenków

Budowa tlenków to związki chemiczne tlenu z metalami (substancje stałe) lub niemetalami (gazy, ciecze, substancje stałe). Nazewnictwo tlenków opiera się na dwóch głównych systemach:

1. System Stocka: Nazwa składa się z wyrazu "tlenek" oraz nazwy pierwiastka z wartościowością w nawiasie, np. tlenek żelaza(III), tlenek azotu(IV).

2. System przedrostkowy: Wykorzystuje przedrostki greckie do określenia liczby atomów, np. tritlenek diżelaza.

Przykład: Fe₂O₃ - tlenek żelaza(III) (system Stocka) lub tritlenek diżelaza (system przedrostkowy).

Highlight: W systemie Stocka nie dodaje się wartościowości dla pierwiastków I i II grupy, cynku (zawsze II) oraz glinu (zawsze III).