Właściwości i reakcje alkinów
Alkiny nie rozpuszczają się w wodzie ze względu na swoją niepolarną budowę. Wraz ze wzrostem liczby atomów węgla wzrasta ich temperatura wrzenia i topnienia, a także zmienia się stan skupienia. Etyn (acetylen) jest bezwonnym gazem, natomiast niektóre jego homologi mają charakterystyczne zapachy.
Otrzymywanie etynu zachodzi w reakcji karbidu (CaC₂) z wodą: CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂ + Ca(OH)₂. W trakcie reakcji wydzielają się bezbarwne, bezwonne pęcherzyki gazu, który jest nierozpuszczalny w wodzie.
Alkiny ulegają różnym typom reakcji. W reakcji spalania niecałkowitego powstaje węgiel i woda 2C2H2+O2→4C+2H2O lub tlenek węgla i woda. Spalanie całkowite prowadzi do powstania dwutlenku węgla i wody 2C2H2+5O2→4CO2+2H2O.
Najważniejsze! Ze względu na obecność wiązania potrójnego, alkiny łatwo ulegają reakcjom addycji, w których dochodzi do rozerwania jednego lub dwóch wiązań π. Do alkinów mogą przyłączać się cząsteczki H₂, Cl₂, Br₂ czy HCl. Na przykład w reakcji etynu z wodorem najpierw powstaje eten, a następnie etan: CH≡CH + H₂ → CH₂=CH₂ + H₂ → CH₃-CH₃.