edb- pierwsza pomoc, postępowanie na miejscu zdarzenia,

Alternatywny zapis:

chwyt Rauteka, na Nie narażaj swojego zdrowia i życia. Racjonalnie oceniaj własne możliwości Nie wchodź Wyłącz! Nie podchodź Chroń drogi oddechowe! Nie podchodź! Nie wbiegaj na jezdnię! Środki ochrony osobistej dla ratownika: okulary ochronne, rękawiczki jednorazowe, kamizelka odblaskowa, maseczka foliowa, maska twarzowa do resuscytacji Podczas rozmowy telefonicznej z dyspozytorem należy przekazać wszystkie ważne informacje: -gdzie i kiedy miało miejsce zdarzenie -co się wydarzyło -ile osób ucierpiało w zdarzeniu -jakie(orientacyjne) mają obrażenia - kto i skąd wzywa pomocy GOPR-Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe TOPR- Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe WOPR-Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe MOPR-Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe 3. Pomoc osobie nieprzytomnej Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK)- stan, w którym dochodzi do zatrzymania pracy serca, a w wyniku tego do ustania krążenia krwi i oddechu. NZK może skutkować niedotlenieniem mózgu, następnie nieodwracalnymi zmianami w jego strukturze i funkcjonowaniu, a wreszcie śmiercią Wczesna ocena sytacji, Wczesna resuscytacja wezwanie pomocy krążeniowo-oddechowa - CPR A Sprawdź drożność dróg oddechowych B C Sprawdź oddech Sprawdź oznaki krążenia Omdlenie- to przejściowa, najczęściej szybko ustępująca, utrata przytomności i napięcia mięśniowego, która może spowodować upadek lub osunięcie się na podłoże. Wynika głównie z chwilowego niedotlenienia mózgu. Utrata przytomności jest jednym z objawów zaburzeń układu nerwowego. Poszkodowany nie reaguje wtedy na bodźce zewnętrzne. Zanik odruchów (w tym przełykania i kaszlu) stanowi poważne zagrożenie- w jego wyniku może dojść do niedrożności dróg oddechowych. Przyczyny utraty przytomności to m.in: urazy głowy, udar mózgu, krwotoki wewnętrzne i zewnętrzne, przegrzanie lub wychłodzenie organizmu, zaburzenia rytmu serca, porażenie prądem elektrycznym Wczesna defibrylacja Wczesna specjalistyczna opieka medyczna Objawy omdlenia: szum w uszach, uczucie słodkości w ustach, uczucie gorąca, obfite pocenie się, zaburzenia widzenia, duszność, zawroty głowy, kołatanie serca, poczucie gwałtownej utraty sił, bladość skóry, mrowienie. Automatyczny Defibrylator zewnętrzny (AED) RKO: a) U dorosłych: 30:2, z częstotliwością 100-120 razy na minutę na głębokość 5-6cm b) u dzieci: zacznij od 5 wdechów ratowniczych, 15:2 z częstotliwością 100-120 uciśnięć na minutę na 1/3 głębokości u niemowląt: dwa palce, u dzieci powyżej 1 roku życia- jedna lub dwie ręce 4. Resuscytacja krążeniowo- oddechowa Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS)- standard postępowania ratowniczego świadków zdarzenia stosowany w przypadku nagłego zatrzymania krążenia Objawy NZK: wiotkość mięśni, brak tętna na głównych arteriach, bladosine zabarwienie skóry, brak oddechu lub oddech agonalny, utrata przytomności, niekiedy z chwilowymi drgawkami Resuscytacja krążeniowo- oddechowa (RKO)- stosowanie technik służących do przywracania krążenia krwi i oddechu u poszkodowanego w stanie zatrzymania krążenia Możliwe przyczyny NZK: zatrucia, choroby serca, wychłodzenie, zaburzenia rytmu serca, zatory tętnicy płucnej, rozległe urazy ciała, obfite krwotoki, zatrzymanie oddechu, przegrzanie Defibrylacja- zabieg polegający na zatrzymaniu szkodliwego migotania serca za pomocą impulsu prądu stałego 5. Ciało obce w organizmie *Ciało obce utkwiło w uchu- samodzielnie możesz usunąć wyłącznie drobne owady, przepłukując ucho letnią wodą/zdecydowana większość przypadków wymaga interwencji medycznej Zadławienie- częściowa lub całkowita niedrożność dróg oddechowych spowodowana obecnością ciała obcego w gardle, krtani lub tchawicy Pomoc medyczna jest niezbędna, gdy ciało obce: -wbiło się w gałkę oczną -utkwiło w uchu, nosie lub przełyku -tkwi głęboko w ciele Jeśli ciało obce utkwiło w oku: nie zaciskaj powiek ani nie przecieraj oka/rozchyl powieki i spróbuj delikatnie usunąć widoczne ciało obce narożnikiem złożonej chusteczki lub gazy; jeśli ta próba się nie powiedzie, wypłucz oko bieżącym strumieniem wody albo przy użyciu aparatu do płukania oka/ jeżeli ciało obce wbiło się w gałkę oczną, zasłoń oczy gazą lub jałowym opatrunkiem i niezwłocznie udaj się po pomoc do okulisty bądź najbliższego szpitala *Ciało obce utkwiło w skórze-wiór, drzazgę lub opiłek metalu usuń pęsetą lub wysterylizowaną igłą( delikatnie podważając wyjmowany przedmiot), a następnie przemyj ranę strumieniem czystej bieżącej wody (np. z szarym mydłem)/w warunkach szpitalnych powinny być usuwane takie ciała obce jak nóż, pręt bądź odłamek szkła tkwiące głęboko w ciele(w ramach pierwszej pomocy załóż opatrunek tamujący krwawienie i jednocześnie stabilizujący ciało obce tkwiące w ranie) Jeśli osoba zdławiona jest przytomna i może mówić, należy ją zachęcić do kaszlu. Jeżeli ma problem z kaszlem lub nabraniem powietrza trzeba ją pochylić do przodu i wykonywać na zmianę 5 energicznych uderzeń nasadą dłoni pomiędzy łopatkami a następnie 5 uciśnięć nadburzusza, dopóki ciało obce nie wydostanie się z dróg oddechowych. Jeśli poszkodowany straci przytomność, nie wolno kontynuować uderzeń uciśnięć Objawy zadławienia: silne odruchy kaszlowe, wytrzeszczone oczy, nasilające się trudności z nabraniem powietrza, siniejąca skóra twarzy, trzymanie się za szyję i pochylanie do przodu pomoc W przypadku Pierwsza wstrząsu: ↳zatamuj krwawienie ↳ ułóż poszkodowanego W pozycji horyzontalnej lub z głową nieco poniżej poziomu serca ↳zabezpiecz poszkodowanego przed utratą ciepła Opatrywanie ran i tamowanie krwotoków: a) osłaniające (np. na rany oparzeniowe lub przy urazach czaszkowo- mózgowych) b)uciskowe (przy intensywnych krwawieniach i krwotokach) Rozległe zranienia, połączone z obfitym krwawieniem, mogą wywołać tzw. wstrząs krwotoczny. Jego skutkiem może być NZK, czyli stan bezpośredniego zagrożenia życia Objawy wstrząsu to: niepokój, dreszcze, bladość, zawroty głowy, szum w uszach, mroczki przed oczami, przyspieszone bicie serca, zimny pot, duszności, utrata przytomności 6. Tamowanie krwotoków Rana- miejsce przerwania powłok i tkanek miękkich organizmu Krwotok- gwałtowna utrata krwi w wyniku choroby albo doznanych urazów Rodzaje obwojów: kolisty, ężowy, śrubowy, śrubowy zaginany, opatrunek zółwiowy kolana: zbieżny i rozbieżny ↳ Nie dotykaj opatrywanych ran ↳ Nie wyjmuj tkwiących w ranach ciał obcych (np. szkło, ostrze noża, metalowy pręt) ↳ Nie nakładaj bezpośrednio na ranę waty lub ligniny ↳ Nie przemywaj ani nie przecieraj opatrywanych ran jodyną albo spirytusem 7. Urazy kości i stawów Złamanie- przerwanie ciągłości kości Złamanie otwarte- złamanie, w którym odłamy kości przebijają powłoki ciała Typowe objawy złamań: silny ból w miejscu urazu, nasilający przy dotyku, zmiana kształtu uszkodzonej kości (deformacja), narastający obrzęk, zasinienie lub przerwana skóra w okolicy złamania, nieprawidłowa lub uniemożliwiona ruchomość (np. ruchy pod nietypowymi kątami) Zwichnięcie- przemieszczenie względem siebie nasad kości tworzących staw Skręcenie- naruszenie tkanek miękkich otaczających staw ale bez przemieszczenia kości Typowe objawy zwichnięć i skręceń: silny ból, ograniczenie nieruchomości stawu, obrzęk w okolicach stawu, zniekształcenie stawu, krwiaki(wylewy podskórne) Typowe objawy urazów kręgosłupa: bardzo silny ból w miejscu urazu, mimowolne oddawanie moczu i kału, porażenie czuciowo-ruchowe kończyn, zaburzenia świadomości Pierwsza pomoc w przypadku urazu kręgosłupa: ↳ Zapobiegaj wszelkim ruchom, stabilizuj głowę ↳ Nie ruszaj poszkodowanego z miejsca zdarzenia ↳ Towarzysz poszkodowanemu W przypadku wątpliwości dotyczących rodzaju urazu kości należy postępować jak przy złamaniach: unieruchomić dwie sąsiednie struktury kostne i w razie potrzeby wezwać pogotowie ratunkowe Przyczyny oparzeń: gorąca woda, para wodna, rozgrzany tłuszcz, gorące spaliny, płomienie, pary technologiczne(w przemyśle), promienie ultrafioletowe (słoneczne lub emitowane przez lampy w solarium), płonące gazy, rozgrzany metal Pierwsza pomoc w przypadku oparzeń środkami chemicznymi: ↳odsłoń poparzone ciało i obficie spłucz środek chemiczny dużą ilością bieżącej wody, załóż jałowy opatrunek i udaj się po pomoc medyczną ↳jeśli na ciele znajduje się sypka substancja żrąca, usuń jej nadmiar na sucho, a pozostałą ilość spłucz wodą ↳ przy oparzeniach przełyku i przewodu pokarmowego nie wolno wywoływać wymiotów, nie podawaj płynów ani pokarmów. Wezwij pogotowie ratunkowe. 8. Oparzenia i odmrożenia Oparzenie- uszkodzenie tkanek (skóry, błon śluzowych i tkanek położonych głębiej) na skutek działania ciepła, prądu, żrących substancji chemicznych, promieni słonecznych lub innego rodzaju promieniowania (np. rentgenowwskiego) Stopnie oparzeń i ich objawy: I- piekący, zaczerwienienie skóry i obrzęk Il-pęcherze wypełnione płynem surowiczym, silny ból III=martwica tkanek (uszkodzenia pełnej grubości naskórka i skóry powodujące brak czucia), odbarwienie skóry lub zwęglona tkanka Pierwsza pomoc w przypadku Oparzenia oc u: płucz oczy oparzenia termicznego: ↳ostrożnie odsłoń oparzone miejsce, schładzaj oparzone miejsce, nałóż specjalny opatrunek przeciw oparzeniowy (hydrożel, lub suchy jałowy opatrunek. Wychłodzenie( hipotermia)- obniżenie temperatury ciała poniżej 35°C Odmrożenie- uszkodzenie skóry i głębiej położonych tkanek na skutek miejscowego działania zimna umiarkowanym strumieniem wody letniej, natychmiast skonsultuj się z lekarzem Objawy udaru cieplnego lub słonecznego: uczucie osłabienia i apatia, gorączka, niewyraźna lub bełkotliwa mowa, bóle i zawroty głowy, zaburzenia świadomości, dreszcze, silne pragnienie, utrata potliwości, nudności i wymioty, zaburzenia rytmu serca i oddychania