Energia cieplna i podstawy termodynamiki
Energia cieplna jest fundamentalnym pojęciem w fizyce, ściśle związanym z temperaturą i ruchem cząsteczek. W tej części omówimy kluczowe aspekty energii cieplnej i pierwszą zasadę termodynamiki.
Definicja: Energia wewnętrzna to suma energii potencjalnej i kinetycznej wszystkich cząsteczek substancji, z której wykonany jest przedmiot.
Temperatura jest miarą średniej energii kinetycznej cząsteczek. Im wyższa temperatura, tym większa energia kinetyczna cząsteczek.
Highlight: Pierwsza zasada termodynamiki stanowi, że zmiana energii wewnętrznej jest równa sumie wykonanej pracy i ciepła wymienionego z otoczeniem.
Matematycznie można to zapisać jako: ΔEw = W + Q, gdzie:
- ΔEw to zmiana energii wewnętrznej
- W to praca wykonana przez układ lub nad układem
- Q to ciepło wymienione z otoczeniem
Gdy dwa obiekty o różnych temperaturach stykają się ze sobą, następuje między nimi wymiana ciepła:
- Ciało o wyższej temperaturze oddaje energię (jego temperatura spada).
- Ciało o niższej temperaturze zyskuje energię (jego temperatura wzrasta).
- Proces ten trwa do momentu wyrównania temperatur obu ciał.
Vocabulary: Ciepło parowania to ilość ciepła potrzebna do przekształcenia 1 kg cieczy w temperaturze wrzenia w parę.
Wzór na ciepło parowania: Cp = Q / m
Example: Ciepło parowania wody wynosi 2 258 000 J/kg. Oznacza to, że do odparowania 1 kg wrzącej wody potrzeba 2 258 000 J energii.
Definicja: Ciepło właściwe to stała wartość charakterystyczna dla danej substancji w określonym stanie skupienia. Jest to ilość ciepła potrzebna do podgrzania 1 kg substancji o 1 K lub 1°C.
Wzór na ciepło właściwe: Cw = Q / (m * ΔT)
gdzie:
- Q to dostarczone ciepło (energia)
- m to masa ciała
- ΔT to zmiana temperatury