Podstawy fizyki - ciała i substancje
Każdy przedmiot w Twoim pokoju to ciało fizyczne - telefon, książka, nawet Ty! Ciała fizyczne to wszystko, co możesz zobaczyć i dotknąć, zarówno rzeczy, jak i żywe organizmy.
Substancja to po prostu materiał, z którego są zrobione ciała fizyczne. Drewno w Twojej ławce, plastik w długopisie czy woda w szklance - to wszystko są substancje.
Substancje mogą występować w trzech stanach skupienia: gazowym (jak powietrze), ciekłym (jak woda) i stałym (jak lód). Każdy stan ma swoje unikalne właściwości dotyczące kształtu, objętości i ściśliwości.
Ciekawostka: Ta sama substancja może zmieniać stan - woda może być lodem (stan stały), wodą (stan ciekły) lub parą (stan gazowy)!
Stany skupienia - porównanie właściwości
Stan gazowy nie ma swojego kształtu i przybiera formę naczynia, w którym się znajduje. Gazy są bardzo ściśliwe - możesz je łatwo spręzyć lub rozprężyć.
Stan ciekły również dostosowuje się do kształtu naczynia, ale ma określoną objętość, którą trudno zmienić. Ciecze są praktycznie nieściśliwe.
Stan stały ma zarówno określony kształt, jak i objętość. Ciała stałe mogą być plastyczne (jak plastelina), kruche (jak szkło) lub sprężyste (jak guma).
Pamiętaj: Właściwości stanów skupienia wynikają z tego, jak ułożone są cząsteczki - w gazach są daleko od siebie, w cieczach blisko, a w ciałach stałych bardzo blisko!
Budowa materii - atomy jako fundament
Wszystko wokół Ciebie składa się z malutkich atomów, które ciągle się poruszają. To jak klocki LEGO - z różnych kombinacji atomów powstają wszystkie rzeczy!
Atom ma swoją wewnętrzną strukturę: składa się z protonów, neutronów i elektronów. Protony i neutrony tworzą jądro atomowe w centrum, a wokół niego krążą lekkie elektrony.
Ta wiedza o atomach pomaga zrozumieć, dlaczego różne substancje mają różne właściwości i zachowania.
Wyobraź sobie: Gdyby atom był wielkości stadionu piłkarskiego, jego jądro byłoby wielkości ziarnka grochu na środku boiska!