Powstawanie gleb i ich budowa
Gleba to nie tylko ziemia pod nogami - to złożony system o grubości od kilkunastu centymetrów do kilku metrów. Składa się z trzech głównych faz: stałej (cząstki mineralne i organiczne), ciekłej (woda z rozpuszczonymi związkami) oraz gazowej (powietrze glebowe).
W profilu glebowym można wyróżnić wyraźne warstwy zwane poziomami glebowymi. Zaczynając od góry, są to: ściółka, poziom próchniczy, poziom wymywania, poziom wmywania, zwietrzelina skały macierzystej i na końcu skała macierzysta.
Powstawanie gleb to długi proces zależny od wielu czynników. Zaczyna się od zwietrzenia skał, po którym następuje akumulacja i przekształcanie materii organicznej poprzez mineralizację i humifikację. Z czasem zachodzą bardziej zaawansowane procesy jak brunatnienie czy próchnienie.
Ciekawostka: Gleba, którą widzisz pod stopami, mogła powstawać nawet tysiące lat! W sprzyjających warunkach na wytworzenie 1 cm gleby potrzeba około 100-400 lat.
Na jakość gleby wpływa wiele czynników glebotwórczych - klimat, skała macierzysta, warunki wodne, rzeźba terenu, czas, organizmy żywe, a także działalność człowieka. Każdy z nich odgrywa ważną rolę w kształtowaniu jej właściwości.