Mapa jako obraz Ziemi

Mapa to obraz wykonany na płaszczyźnie, w określonym pomniejszeniu, za pomocą umownych znaków i przy zastosowaniu odpowiedniego odwzorowania kartograficznego. W przeciwieństwie do planu, mapa uwzględnia krzywiznę Ziemi.

Definicja: Mapa topograficzna to rodzaj mapy wielkoskalowej, przedstawiającej szczegółowo ukształtowanie terenu i obiekty geograficzne.

Rodzaje map można podzielić ze względu na różne kryteria:

1. Ze względu na treść:
   • Ogólnogeograficzne - przedstawiają ogólną charakterystykę powierzchni Ziemi i przestrzenne związki między elementami krajobrazu.
   • Tematyczne - przedstawiają wybrane zjawiska, np. mapy glebowe czy geomorfologiczne.

Przykład: Mapa glebowa to rodzaj mapy tematycznej, która przedstawia rozmieszczenie różnych typów gleb na danym obszarze.

2. Ze względu na skalę:
   • Wielkoskalowe (w tym topograficzne) - wykonane w skalach większych niż 1:200 000
   • Średnioskalowe - wykonywane w skalach od 1:200 000 do 1:1 000 000
   • Małoskalowe (przeglądowe) - wykonywane w skalach mniejszych niż 1:1 000 000

Highlight: Obliczanie skali mapy jest kluczową umiejętnością w pracy z mapami. Skala informuje o stopniu pomniejszenia obrazu Ziemi na mapie w stosunku do rzeczywistych wymiarów.

Rodzaje skali mapy:

1. Mianowana - np. 1 cm = 2 km
2. Liczbowa - np. 1:200 000
3. Podziałka liniowa - graficzne przedstawienie skali

Przykład: W skali 1:200 000, 1 cm na mapie odpowiada 200 000 cm (2 km) w rzeczywistości.

Ważnym pojęciem jest generalizacja mapy, czyli pomniejszenie mapy wraz ze zmniejszeniem ilości widocznych szczegółów. Jest to niezbędne przy tworzeniu map o mniejszych skalach.

Vocabulary: Siatka kartograficzna to układ południków i równoleżników, który umożliwia określenie współrzędnych geograficznych dowolnego obiektu na mapie.

Warto pamiętać o przydatnych przelicznikach jednostek:

• 1 ha = 100 a
• 1 ha = 10 000 m²
• 1 cm² = 100 mm²

Te informacje są szczególnie istotne przy rozwiązywaniu zadań związanych z obliczaniem skali mapy czy analizą map topograficznych.