Międzynarodowa współpraca na rzecz ochrony środowiska
Ochrona środowiska w Polsce i na świecie wymaga szerokiej współpracy międzynarodowej. Na przestrzeni lat powstało wiele inicjatyw i organizacji mających na celu koordynację działań w zakresie ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju.
W 1948 roku założono Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów, która później przekształciła się w Światową Unię Ochrony Przyrody. Była to pierwsza na świecie organizacja tego typu, zajmująca się ochroną środowiska na skalę globalną.
Highlight: W 1972 roku powołano do życia agendę ONZ - Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych (UNEP), która koordynuje ogólnoświatowe działania w zakresie ochrony przyrody.
Dzięki współpracy w ramach ONZ, podpisano wiele konwencji regulujących różne dziedziny ochrony przyrody, takie jak:
-
Konwencja o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO, mająca na celu ochronę unikalnych obiektów o światowym znaczeniu dla ludzkości. Na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody wpisano wiele obiektów z Polski, m.in. Puszczę Białowieską, Stare Miasto w Warszawie, Krakowie i Toruniu, czy obóz koncentracyjny Oświęcim-Brzezinka.
-
Konwencja o obszarach wodnobłotnych, której zadaniem jest ochrona ostoi ptactwa wodnego. W Polsce przykładami takich obszarów są rezerwat jezioro Łuknajno, Stawy Milickie i Słowiński Park Narodowy.
-
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, mająca na celu kontrolę i ograniczenie handlu.
-
Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, której zadaniem jest ochrona atmosfery przed zanieczyszczeniami.
Example: Indywidualne formy ochrony przyrody w Polsce obejmują m.in. ochronę gatunkową roślin i zwierząt oraz tworzenie użytków ekologicznych.
Ważny wkład w ochronę przyrody na świecie mają organizowane co 10 lat tzw. "Szczyty Ziemi":
-
Pierwszy odbył się w 1992 roku w Rio de Janeiro, gdzie uchwalono zasady rozwoju zrównoważonego ("Agendę 21").
-
W 2002 roku w Johannesburgu odbył się drugi "Szczyt Ziemi", na którym uchwalono "Deklarację Johannesburską", dotyczącą m.in. zapewnienia wykształcenia podstawowego wszystkim dzieciom na świecie i poprawy jakości życia na Ziemi.
-
Kolejny "Szczyt Ziemi" odbył się ponownie w Rio de Janeiro w 2012 roku, gdzie debatowano na temat wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju.
Vocabulary: UNEP (United Nations Environment Programme) - Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, zajmujący się koordynacją działań w zakresie ochrony środowiska na skalę globalną.
Obecnie powstało wiele stowarzyszeń, organizacji, instytucji i fundacji zarówno w skali lokalnej, krajowej, jak i międzynarodowej, zajmujących się problematyką kształtowania i ochrony środowiska. Organizują one seminaria, konferencje, spotkania międzynarodowe oraz wydają różne publikacje i czasopisma ekologiczne.
W niektórych krajach rozwijają działalność ruchy polityczne i partie "zielonych", odwołujące się do opinii publicznej i domagające się od rządów programów ochrony przyrody oraz zagwarantowania w budżecie środków finansowych na ich realizację.
Quote: "Myśleć globalnie, działać lokalnie" - to jedna z kluczowych zasad ekorozwoju, podkreślająca znaczenie lokalnych działań w kontekście globalnych wyzwań środowiskowych.
Dekalog ekorozwoju obejmuje m.in. zasadę integralności systemu ekologicznego, gospodarczego i społecznego oraz zasadę integralności środowiska. Istotą tej ostatniej jest zalecenie, aby "myśleć globalnie, lecz działać lokalnie", co oznacza również konieczność współpracy międzynarodowej w rozwiązywaniu problemów środowiskowych.
