Rozwój przemysłu high-tech w Polsce po 1989 roku

Od lat 90. XX wieku znaczenie przemysłu zaawansowanych technologii w Polsce stopniowo wzrasta. Jest to głównie efekt inwestycji zagranicznych firm w nowoczesne zakłady produkcyjne. Jednak w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, sektor ten wciąż pozostaje stosunkowo niewielki.

Example: W 2018 roku w przemyśle high-tech pracowało niespełna 1% ogółu zatrudnionych w Polsce, co jest znacznie mniej niż średnia dla UE.

Udział produktów high-tech w polskim eksporcie wynosi 8,4%, podczas gdy średnia dla UE to 17,9%, a w Irlandii aż 34,7%. Mimo to, warto podkreślić, że wartość polskiego eksportu produktów high-tech rośnie najszybciej w całej UE.

Highlight: Mimo niskiego udziału w eksporcie, wartość polskiego eksportu produktów high-tech rośnie najszybciej w UE.

Firmy high-tech w Polsce koncentrują się głównie w trzech sektorach:

1. Przemysł elektroniczny i komputerowy - ponad 3000 firm
2. Przemysł farmaceutyczny - około 400 firm
3. Przemysł lotniczy - około 150 zakładów

Rozmieszczenie przemysłu high-tech w Polsce

Ośrodki high-tech w Polsce są rozmieszczone nierównomiernie, koncentrując się głównie w dużych miastach i ich okolicach.

Przemysł elektroniczny i komputerowy jest reprezentowany przez ponad 3000 firm zlokalizowanych w takich miastach jak Gorzów Wielkopolski, Gdańsk, Tczew, Poznań i Wrocław.

Example: Firmy produkujące sprzęt elektroniczny i komputerowy można znaleźć m.in. w Gdańsku, Poznaniu i Wrocławiu.

Przemysł farmaceutyczny obejmuje prawie 400 innowacyjnych firm, z których większość należy do zagranicznych koncernów. Główne ośrodki to aglomeracja warszawska i okolice Łodzi, ale firmy są rozmieszczone w całym kraju.

Example: Zakłady farmaceutyczne znajdują się m.in. w Warszawie, Łodzi, Krakowie i Rzeszowie.

Przemysł lotniczy, którego korzenie sięgają okresu międzywojennego, tworzy tzw. Dolinę Lotniczą. Obejmuje ona około 150 zakładów przemysłowych, ośrodków naukowo-badawczych oraz szkół i uczelni wyższych.

Example: Ważne ośrodki przemysłu lotniczego to Mielec, Świdnik, Rzeszów i Stalowa Wola.

Działalność badawczo-rozwojowa i perspektywy rozwoju

Działalność badawczo-rozwojowa (B+R) jest kluczowa dla przemysłu high-tech w Polsce. Wspiera ona rozwój zarówno zaawansowanych technologii, jak i przemysłu tradycyjnego, przyczyniając się do poprawy wydajności produkcji i jakości produktów.

Definition: Działalność B+R (ang. R&D - Research and Development) to prace badawcze i rozwojowe mające na celu tworzenie nowych technologii i produktów.

W Polsce na działalność B+R przeznacza się 1,2% PKB, co jest wynikiem niskim w porównaniu do innych krajów UE. Firmy dążące do rozwoju i konkurencyjności budują własne centra badawczo-rozwojowe lub współpracują z uczelniami wyższymi i ośrodkami badawczymi.

Perspektywy rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii w Polsce zależą od kilku kluczowych działań:

1. Zwiększanie nakładów finansowych na działalność B+R
2. Kształcenie specjalistów na kierunkach technicznych
3. Tworzenie warunków do współpracy naukowców z firmami
4. Wspieranie firm w korzystaniu z zaawansowanych technologii
5. Promowanie Polski jako miejsca przyjaznego dla działalności B+R

Highlight: Kluczowe dla rozwoju przemysłu high-tech w Polsce jest zwiększenie nakładów na B+R oraz ścisła współpraca między nauką a biznesem.

Przemysł high-tech w Polsce ma potencjał do dalszego rozwoju, ale wymaga to skoordynowanych działań ze strony państwa, biznesu i sektora edukacji.

Perspektywy rozwoju

Przyszłość przemysłu high-tech w Polsce zależy od realizacji kluczowych działań:

Highlight: Główne kierunki rozwoju obejmują:

• Zwiększanie nakładów na B+R
• Kształcenie specjalistów technicznych
• Wspieranie współpracy nauki z biznesem
• Promowanie Polski jako centrum innowacji

Przemysł high-tech w PRL i po 1989 roku

Przemysł zaawansowanych technologii w Polsce ma swoją historię sięgającą czasów PRL. W okresie tym polityka państwa nie sprzyjała rozwojowi tego sektora, koncentrując się na przemyśle tradycyjnym. Przed 1989 rokiem istniało około 80 zakładów przemysłu high-tech. W trakcie restrukturyzacji gospodarki po transformacji ustrojowej, zlikwidowano 31 przedsiębiorstw i ponad 40 tysięcy miejsc pracy w tym sektorze.

Highlight: W PRL-u istniało około 80 zakładów przemysłu high-tech, z czego 31 zostało zlikwidowanych podczas restrukturyzacji.

Obecnie przemysł high-tech w Polsce koncentruje się głównie na produkcji:

1. Sprzętu elektronicznego i komputerowego
2. Lekarstw i innych farmaceutyków
3. Samolotów i części lotniczych

Lokalizacja zakładów przemysłu high-tech w Polsce zależy od specyficznych czynników, odmiennych od tych w przemyśle tradycyjnym. Kluczowe są:

Highlight: Dostęp do wysoko wykwalifikowanych pracowników, sąsiedztwo ośrodków naukowo-badawczych, duże nakłady finansowe i korzyści aglomeracji.

Te czynniki sprawiają, że ośrodki przemysłu high-tech w Polsce znajdują się głównie w dużych miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław i Gdańsk.