Typy zespołów miejskich i rozwój największych miast świata
Zespół miejski (aglomeracja) to grupa kilku lub kilkunastu miast i wsi położonych blisko siebie, silnie powiązanych funkcjonalnie i komunikacyjnie, tworzących jeden organizm miejski. Wyróżniamy trzy główne typy zespołów miejskich:
- Aglomeracja monocentryczna - zespół miejski z dominującym ośrodkiem centralnym, otoczonym mniejszymi miejscowościami satelitarnymi.
Przykład: Aglomeracje warszawska, paryska, londyńska, krakowska, rzymska, pekińska.
- Aglomeracja policentryczna (konurbacja) - skupisko miast o podobnej wielkości, bezpośrednio do siebie przylegających, bez wyraźnie dominującego ośrodka.
Przykład: Zespoły miejskie Zagłębia Ruhry, Zagłębia Donieckiego, Górnego Śląska, Trójmiasto.
- Megalopolis (korytarz miejski) - rozległy obszar zurbanizowany powstający w wyniku połączenia się stref podmiejskich kilku aglomeracji lub konurbacji.
Definicja: Megalopolis to wielokrotnie większy od aglomeracji obszar zurbanizowany, zarówno pod względem liczby mieszkańców, jak i zajmowanej powierzchni.
Największe zespoły miejskie na świecie charakteryzują się dynamicznym rozwojem, szczególnie w krajach rozwijających się. Współcześnie największe aglomeracje świata znajdują się głównie w Azji i Ameryce Łacińskiej, podczas gdy na przełomie XIX i XX wieku dominowały miasta europejskie i północnoamerykańskie.
Highlight: Ziemię w XXI wieku zaczęto określać jako planetę wielkich miast ze względu na szybki rozwój miast milionowych, szczególnie w krajach słabo rozwiniętych.
Przyczyny urbanizacji i rozrostu terytorialnego największych miast to przede wszystkim:
- Suburbanizacja - przenoszenie się zamożnych mieszkańców na tereny podmiejskie
- Masowe migracje ubogiej ludności wiejskiej do miast w krajach rozwijających się
Vocabulary:
- Megamiasto - miasto liczące powyżej 10 mln mieszkańców
- Gigamiasto - miasto zamieszkiwane przez 20 mln i więcej osób
Kontrolowanie rozwoju wielkich zespołów miejskich stanowi jedno z największych wyzwań współczesnego świata w zakresie procesów urbanizacyjnych. Pozytywne i negatywne skutki urbanizacji wymagają kompleksowego podejścia do planowania przestrzennego i zarządzania miastami.
