Wspólnota i wierzenia starożytnych Greków

Mieszkańcy starożytnej Grecji, mimo podziału na różne polis, tworzyli wspólnotę opartą na kilku kluczowych elementach:

1. Wspólny język
2. Podobne zwyczaje i tradycje
3. Zbliżony styl ubierania się
4. Podobne formy spędzania wolnego czasu, takie jak przedstawienia teatralne i ćwiczenia w gimnazjonie
5. Igrzyska odbywające się co cztery lata w Olimpii, z najstarszymi datowanymi na 776 r. p.n.e.

Vocabulary: Gimnazjon - miejsce ćwiczeń fizycznych i intelektualnych w starożytnej Grecji.

Wierzenia starożytnych Greków stanowiły istotny element ich kultury. Grecy byli politeistami, wierząc w wielu bogów, niezależnie od przynależności do konkretnego polis. Najważniejsze bóstwa to:

• Zeus, Hera, Posejdon, Demeter, Atena, Apollin, Hefajstos, Hades, Helios, Dionizos, Artemida

Grecy oddawali również cześć muzom i przekazywali opowieści o bogach w formie mitów. Ważnym elementem religijności było konsultowanie się z wyrocznią, szczególnie z wyrocznią boga Apollina w Delfach, gdzie kapłanka zwana Pytią przekazywała boskie przesłania.

Highlight: Grecja religia i obyczaje były ściśle powiązane, kształtując codzienne życie i decyzje starożytnych Greków.

Narodziny demokracji ateńskiej

Starożytna Grecja - krzyżówka politycznych reform doprowadziła do narodzin demokracji ateńskiej. Kluczową postacią był Klejstenes, który w 508 r. p.n.e. przeprowadził reformy dające początek rządom obywatelskim.

Główne elementy reform Klejstenesa:

1. Podział kraju na 10 fyl (jednostek administracyjnych)
2. Wprowadzenie ostracyzmu - procedury oceny przywódców przez obywateli

Example: Podczas ostracyzmu obywatele wypisywali na skorupkach (ostrakonach) imię polityka, który powinien opuścić Ateny na 10 lat.

Struktura władzy w Atenach po reformach:

1. Archonci: 10 urzędników pełniących funkcje kapłańskie i sądownicze
2. Areopag: Rada starszych, dbająca o tradycje i sądząca w sprawach zabójstw
3. Stratedzy: 10 dowódców armii
4. Rada Pięciuset: Przygotowywała obrady i ustawy dla Eklezji
5. Eklezja (Zgromadzenie Ludowe): Forum dla wszystkich obywateli
6. Heliaja (Sąd Ludowy): 6000 sędziów rozstrzygających sprawy publiczne i prywatne

Highlight: Kultura starożytnej Grecji streszczenie nie byłoby pełne bez podkreślenia znaczenia demokracji ateńskiej, która stała się wzorem dla późniejszych systemów demokratycznych.

Ustrój Sparty

Sparta rozwinęła się z połączenia pięciu wsi nad rzeką Eurotas w IX w. p.n.e.

Definition: System polityczny Sparty opierał się na dwuwładzy królewskiej, gdzie królowie pełnili funkcje kapłańskie, sędziowskie i wojskowe.

Vocabulary: Apella - zgromadzenie ludowe w Sparcie, które decydowało o najważniejszych sprawach państwowych.

Wojny grecko-perskie i podboje Aleksandra

Tekst przedstawia najważniejsze bitwy wojen grecko-perskich i kampanii Aleksandra Wielkiego.

Example: Kluczowe bitwy: Maraton (490 r. p.n.e.), Termopile (480 r. p.n.e.), Salamina (480 r. p.n.e.), Plateje (479 r. p.n.e.).