Polityka zagraniczna ostatnich Jagiellonów
Polityka dynastyczna Jagiellonów koncentrowała się wokół czterech głównych kierunków: stosunków z Habsburgami, spraw mołdawskich, relacji z Zakonem Krzyżackim oraz walki o dominację na Bałtyku.
W relacjach z Habsburgami kluczowy był zjazd w Wiedniu w 1515 r. Zygmunt Stary zawarł tam układ z cesarzem Maksymilianem I, który zakładał, że po wygaśnięciu linii Jagiellonów trony czeski i węgierski przejdą w ręce Habsburgów. Układ przypieczętowano małżeństwami między dynastiami (tzw. "śluby wiedeńskie"). Kiedy w 1526 r. podczas bitwy pod Mohaczem zginął bezdzietnie Ludwik Jagiellończyk, Habsburgowie przejęli władzę w Czechach, a Węgry zostały podzielone między nich a Turcję.
Stosunki polsko-krzyżackie również uległy zasadniczej zmianie. Po ostatniej wojnie 1519−1521 zawarto traktat krakowski (1525), na mocy którego nastąpiła sekularyzacja Zakonu. Powstały Prusy Książęce jako luterańskie państwo pod władzą Albrechta Hohenzollerna, który złożył słynny hołd pruski Zygmuntowi Staremu.
Ciekawostka: Hołd pruski z 10 kwietnia 1525 roku został uwieczniony na słynnym obrazie Jana Matejki, który do dziś jest jednym z najważniejszych symboli polskiej potęgi w XVI wieku.
Na wschodzie Polska utraciła wpływy w Hospodarstwie Mołdawskim. Wyprawa mołdawska Jana Olbrachta z 1497 roku zakończyła się klęską (stąd powiedzenie "Za króla Olbrachta wyginęła szlachta"), a Mołdawia stała się lennem tureckim.
Czwarty kierunek polityki zagranicznej Jagiellonów dotyczył Inflant i początku walk o dominium Maris Baltici (panowanie nad Bałtykiem), co miało ogromne znaczenie dla przyszłych losów Polski i Litwy.