Mezopotamia - pierwsza cywilizacja świata
Mezopotamia, której nazwa oznacza dosłownie "międzyrzecze", rozwinęła się między rzekami Eufrat i Tygrys. Sumerowie, osiedleni w dolnej Mezopotamii, stworzyli najstarszą znaną nam cywilizację opartą na systemie miast-państw, takich jak Kisz, Lagasz, Nippur, Ur czy Uruk. To właśnie ten model organizacji, zwany cywilizacją miasta, stał się podstawą funkcjonowania społeczeństw Mezopotamii.
Kluczem do sukcesu Sumerów był system irygacyjny. Budowali oni wały przeciwpowodziowe i kanały, które nie tylko chroniły ich dobytek przed wylewami rzek, ale też odprowadzały nadmiar wody w bezpieczne miejsca. Dzięki tej zaawansowanej inżynierii wodnej mogli kontrolować środowisko i rozwijać rolnictwo.
W Mezopotamii powstały pierwsze państwa - organizacje społeczne z trwałą władzą zwierzchnią. Z czasem narodziły się też pierwsze imperia, czyli państwa władające rozległymi terytoriami i mające znaczne wpływy wśród sąsiadów. Pierwszym takim imperium był Akad pod władzą Sargona, później wyróżniał się Babilon (gdzie król Hammurabi stworzył słynny kodeks praw) oraz państwo Hetytów. Asyryjczycy z kolei zasłynęli ze swojej brutalnej i skutecznej armii.
Ciekawostka! W Mezopotamii narodziła się słynna zasada talionu - "oko za oko, ząb za ząb", która stała się podstawą wielu późniejszych systemów prawnych. To właśnie w kodeksie Hammurabiego została ona zapisana po raz pierwszy.
Cywilizacja Mezopotamii przeszła rewolucję urbanistyczną - powstawało coraz więcej miast, które stawały się centrami kultury i władzy. Mieszkańcy Mezopotamii wyznawali politeizm, czyli wiarę w wielu bogów, których łączyli z siłami natury i zjawiskami codziennego życia. To właśnie w miastach powstawały pierwsze świątynie i rozwijała się klasa pisarzy, którzy jako pierwsi zaczęli dokumentować historię ludzkości.