Początki cywilizacji greckiej w Helladzie sięgają czasów starożytnych, kiedy to na terenach dzisiejszej Grecji rozwinęły się pierwsze zaawansowane kultury. Na wyspie Krecie około 3000 lat p.n.e. powstała cywilizacja minojska i mykeńska w Grecji, która wywarła ogromny wpływ na rozwój całego regionu. Minojczycy stworzyli pierwsze pismo linearne A, budowali wspaniałe pałace i rozwinęli handel morski na niespotykaną wcześniej skalę.
Okres mykeński w historii Grecji rozpoczął się około 1600 roku p.n.e., gdy Achajowie przejęli kontrolę nad większością terenów Hellady. Mykeńczycy przyswoili sobie wiele elementów kultury minojskiej, ale rozwinęli też własne charakterystyczne cechy - wznosili potężne twierdze na wzgórzach, tworzyli kunsztowne wyroby z brązu i złota, a ich społeczeństwo miało charakter wojowniczy. Pozostawili po sobie imponujące zabytki, takie jak Brama Lwów w Mykenach czy grobowce kopułowe zwane tolosami.
Obie te cywilizacje położyły fundamenty pod rozwój klasycznej kultury greckiej. Wprowadziły zaawansowane techniki budowlane, stworzyły systemy pisma (Linear A i Linear B), rozwinęły handel międzynarodowy i stworzyły skomplikowane struktury społeczne. Ich osiągnięcia w dziedzinie architektury, sztuki i rzemiosła wpłynęły na późniejszy rozwój całego świata śródziemnomorskiego. Upadek tych cywilizacji nastąpił około 1200 roku p.n.e., prawdopodobnie w wyniku najazdu Ludów Morza, trzęsień ziemi i wewnętrznych konfliktów, co doprowadziło do tzw. wieków ciemnych w historii Grecji.
