Początki Rzymu - od królestwa do republiki
Starożytny Rzym narodził się na Półwyspie Apenińskim, w regionie zamieszkiwanym przez różnorodne ludy. Etruskowie dominowali na północy, Latynowie osiedlili się nad Tybrem w Lacjum, a Grecy zajmowali południową część półwyspu i Sycylię. Według legendy, Twórca republiki rzymskiej, Romulus, założył miasto w 753 r. p.n.e.
Położenie Rzymu nad Tybrem, na ważnym szlaku handlowym, z dogodnymi warunkami naturalnymi sprzyjającymi rolnictwu i pasterstwu, przyczyniło się do jego szybkiego rozwoju. W VI wieku p.n.e. władzę w Rzymie sprawowali etruscy królowie, co oznaczało, że miasto funkcjonowało jako monarchia.
Highlight: Powstanie republiki rzymskiej nastąpiło w 509/508 r. p.n.e., gdy Rzymianie wypędzili ostatniego króla etruskiego, Tarkwiniusza Pysznego.
Ustrój republiki rzymskiej krótko można opisać jako system, w którym władza należała do obywateli, a rządy sprawowali wybierani urzędnicy. Kluczowe instytucje republiki to:
- Senat - liczący około 300 senatorów organ doradczy, zapewniający ciągłość władzy.
- Zgromadzenia ludowe - wybierające urzędników i ustanawiające prawa, choć nie w pełni demokratyczne.
- Urzędnicy - wybierani na określony czas, sprawujący funkcje kolegialnie i honorowo.
Vocabulary: Nobilitas rzym - elita rządząca w republice rzymskiej, składająca się z patrycjuszy i bogatych plebejuszy.
Najważniejszymi urzędnikami byli konsulowie, pretorzy, cenzorzy, kwestorzy i edylowie. W sytuacjach kryzysowych powoływano dyktatora na okres sześciu miesięcy.