Rządy Bolesława Chrobrego i zjazd gnieźnieński

Bolesław Chrobry, obejmując władzę po śmierci ojca, wygnał macochę i przyrodnich braci, zapewniając sobie samodzielne rządy.

Kluczowym wydarzeniem w jego panowaniu był zjazd gnieźnieński w 1000 roku. Otton III przybył do Gniezna z dwóch powodów:

1. Pielgrzymka do grobu św. Wojciecha
2. Chęć włączenia Bolesława Chrobrego w plan stworzenia monarchii uniwersalnej

Highlight: Zjazd gnieźnieński przyniósł Polsce pierwsze arcybiskupstwo oraz trzy nowe biskupstwa.

Pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim został Radzim Gaudenty.

Example: Według Galla Anonima, Otton III ofiarował Bolesławowi swój diadem cesarski, gwóźdź z krzyża Pańskiego oraz włócznię św. Maurycego, a w zamian otrzymał ramię św. Wojciecha.

Ważnym elementem organizacji państwa była drużyna książęca - wojownicy będący pod bezpośrednimi rozkazami księcia, przez niego utrzymywani i uzbrojeni.

Highlight: Bolesław Chrobry koronował się na króla Polski w 1025 roku.

Państwo Bolesława Chrobrego miało charakter monarchii patrymonialnej.

Definition: Monarchia patrymonialna charakteryzuje się tym, że władca traktuje całe państwo jako swoją własność, ustanawia prawa, sprawuje sądy oraz decyduje o dziedziczeniu tytułu książęcego.

Kryzys i odbudowa monarchii piastowskiej

Po śmierci Bolesława Chrobrego nastąpił okres kryzysu państwa piastowskiego. Mieszko II został odsunięty od władzy w wyniku ataków państw ościennych oraz rywalizacji ze starszym bratem.

Kluczowe postacie tego okresu to:

• Bezprym - pierworodny syn Bolesława Chrobrego
• Brzetysław - książę czeski, który wywiózł z Polski relikwie św. Wojciecha
• Miecław - stworzył niezależne księstwo na Mazowszu

Odbudowę państwa rozpoczął Kazimierz Odnowiciel, który otrzymał wsparcie od Jarosława Mądrego, Stefana I oraz Henryka III. Główną siedzibą Piastów po jego powrocie stał się Kraków.

Highlight: Okres upadku państwa w pierwszej połowie XI w. przyniósł zmiany w organizacji wojska - wojownicy w zamian za służbę otrzymywali ziemię.

Bolesław Śmiały kontynuował odbudowę państwa. Aby koronować się na króla, musiał uzyskać poparcie papieża. Koronacja odbyła się w 1076 roku.

Vocabulary: Palatyn - najwyższy urzędnik na dworze książęcym, funkcję tę sprawował Sieciech na dworze Władysława Hermana.