Władysław IV Waza i sytuacja na Ukrainie
Władysław IV Waza został wybrany na tron Polski w 1632 roku. Jego panowanie przyniosło kilka istotnych wydarzeń, które wpłynęły na sytuację w Rzeczypospolitej i na Ukrainie.
Highlight: W 1635 roku podpisano rozejm ze Szwecją, na mocy którego Szwedzi wycofali się z Prus i zrezygnowali z pobierania cła.
Ukraina w tym okresie przechodziła znaczące zmiany:
- Została przekazana z Litwy do Korony.
- Nastąpił rozwój metod rolniczych.
- Pogłębiły się podziały narodowościowe i religijne.
Vocabulary: Zaporoże - region nad dolnym Dnieprem, gdzie osiedlali się Kozacy.
Kozacy zaporoscy zyskiwali na znaczeniu, a wielu chłopów uciekało na Zaporoże, dołączając do ich szeregów. W odpowiedzi na rosnącą siłę Kozaków, utworzono rejestr kozacki.
Wybuch powstania Chmielnickiego
Przyczyny powstania kozackiego były złożone i obejmowały:
- Dążenie polskich magnatów do uczynienia z Kozaków chłopów pańszczyźnianych.
- Porzucenie prawosławia przez ukraińską magnaterię na rzecz katolicyzmu.
- Negatywny stosunek ludności ukraińskiej do unii brzeskiej.
- Ucieczki zbuntowanych chłopów i ich przyłączanie się do Kozaków.
Definition: Unia brzeska - porozumienie zawarte w 1596 roku między częścią biskupów prawosławnych a Kościołem katolickim, tworzące Kościół unicki.
Najważniejsze bitwy powstania Chmielnickiego w początkowej fazie to:
- Klęska armii koronnej nad Żółtymi Wodami i pod Korsuniem 1648
- Bitwa pod Piławcami
Te wydarzenia zapoczątkowały długotrwały konflikt, który miał zmienić oblicze Europy Wschodniej.