Kozacy Zaporoscy i tło powstania

Powstanie Chmielnickiego miało swoje korzenie w sytuacji Kozaków Zaporoskich na terenach zwanych Dzikimi Polami.

Definicja: Dzikie Pola, znane również jako Zaporoże, to bezludne tereny na pograniczu z Turcją, które nie podlegały niczyjej władzy.

Kozacy, głównie zbiegli chłopi z różnych części Rzeczypospolitej, osiedlali się na tych ziemiach. Żyli w ciągłym zagrożeniu najazdami Tatarów krymskich, co sprawiło, że byli zawsze gotowi do walki.

Highlight: Polscy władcy wykorzystywali Kozaków do obrony Rzeczypospolitej przed najazdami tatarskimi.

Za panowania Zygmunta II Augusta i Stefana Batorego utworzono oddziały Kozaków rejestrowych, którzy otrzymywali żołd i byli zwolnieni z pańszczyzny.

Wybuch Powstania Chmielnickiego

W połowie XVII wieku, z inicjatywy magnatów, sejm zdecydował o zmniejszeniu liczby Kozaków. Magnaci i szlachta, powiększając swoje majątki, narzucali wolnym Kozakom poddaństwo i pańszczyznę. Dodatkowo, Kozacy byli zmuszani do porzucenia prawosławia na rzecz wyznania greckokatolickiego.

Highlight: Te działania doprowadziły w 1648 roku do wybuchu kozackiego powstania pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego.

Jeszcze w 1648 roku Kozacy odnieśli znaczące zwycięstwa nad wojskami koronnymi nad Żółtymi Wodami oraz pod Korsuniem. Te sukcesy przyciągnęły do powstania prawosławną ludność chłopską na Ukrainie, niezadowoloną ze zwiększania pańszczyzny i danin przez katolicką szlachtę.

Przykład: Powstańcy dotarli aż do Lwowa i Zamościa, demonstrując swoją siłę i determinację.