Plan Burza i Powstanie Warszawskie
Plan Burza był strategią Armii Krajowej, która zakładała atakowanie wycofujących się Niemców i współdziałanie z Armią Czerwoną. Niestety, plan zakończył się niepowodzeniem - mimo wspólnych walk z Sowietami (np. w Wilnie), polscy żołnierze byli później aresztowani przez NKWD, zsyłani do łagrów lub wcielani do armii polskiej kontrolowanej przez ZSRR.
Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 17.00 (tzw. godzina "W"). Dowodził nim pułkownik Antoni Chruściel "Monter". Miało ono dwa główne cele: wojskowy - zdobycie Warszawy przed wkroczeniem Sowietów, i polityczny - objęcie władzy w stolicy przez przedstawicieli rządu londyńskiego.
Pierwsze dni powstania były sukcesem - powstańcy zdobyli większą część lewobrzeżnej Warszawy. Jednak później niemieckie siły pod dowództwem generała Ericha von Bach-Zelewskiego rozpoczęły brutalną kontrakcję. Niemcy dopuścili się straszliwych zbrodni wojennych, w tym wymordowania około 40-70 tysięcy mieszkańców Woli i Ochoty.
💡 Warto zapamiętać: Powstanie trwało dokładnie 63 dni i zakończyło się kapitulacją 2 października 1944 r., pochłaniając życie około 18 tysięcy żołnierzy AK i 180 tysięcy mieszkańców Warszawy.
Bilans powstania był tragiczny - zginęło około 18 tysięcy powstańców, 25 tysięcy zostało rannych, a 16 tysięcy trafiło do niewoli. Warszawa została zniszczona w ponad 80%. Alianci zachodni nie wywarli nacisku na Stalina, by pomógł powstańcom, a ZSRR odmówił pomocy, co ułatwiło Stalinowi późniejsze podporządkowanie Polski Związkowi Radzieckiemu.
Do dziś toczą się dyskusje, czy decyzja o wywołaniu powstania była słuszna. Zwolennicy podkreślają heroizm i walkę o wolność, przeciwnicy wskazują na ogromne straty ludzkie i zniszczenie stolicy. Niezależnie od ocen, Powstanie Warszawskie pozostaje symbolem walki o niepodległość i bohaterstwa Polaków.