Reformacja w Europie - przyczyny, przebieg i skutki
Reformacja w Europie była ruchem odnowy Kościoła, który rozpoczął się w 1517 roku wystąpieniem Marcina Lutra w Wittenberdze. Sytuacja w Kościele w XVI wieku była napięta z powodu wielu nadużyć, co stało się główną przyczyną reformacji.
Highlight: Główne problemy w Kościele obejmowały sprzedaż odpustów w Niemczech, nieprzestrzeganie celibatu, nepotyzm oraz wysokie podatki na rzecz Kościoła.
Skutki reformacji były dalekosiężne i obejmowały podział w Kościele (schizmę) oraz powstanie kościołów protestanckich. Doprowadziło to do długotrwałych wojen religijnych w Europie.
Vocabulary: Schizma - rozłam w Kościele, podział na różne odłamy religijne.
Wojny religijne zakończyły się kompromisowym pokojem w Augsburgu w 1555 roku, który ustanowił zasadę "czyj kraj, tego religia".
W XVI wieku powstało kilka głównych kościołów protestanckich:
- Luteranizm - założony przez Marcina Lutra w 1517 roku, rozprzestrzenił się głównie w Niemczech, Prusach Książęcych, Danii, Norwegii i Szwecji.
Definition: Luteranizm - odłam protestantyzmu oparty na naukach Marcina Lutra, podkreślający znaczenie wiary i łaski Bożej w zbawieniu.
-
Kalwinizm - zapoczątkowany przez Jana Kalwina w 1536 roku, zyskał popularność w Szwajcarii, Francji, na Węgrzech i w Polsce.
-
Anglikanizm - ustanowiony przez króla Henryka VIII w 1534 roku w Anglii.
Example: W Rzeszy Niemieckiej część książąt poparła Lutra, ponieważ chciała uniezależnić się od władzy cesarza i zagarnąć ziemie Kościoła.
Główne zasady protestantyzmu obejmowały:
- Zbawienie przez wiarę i łaskę Bożą
- Nakaz czytania Pisma Świętego
- Odrzucenie kultu Maryi i świętych
- Zniesienie celibatu i zakonów
- Nabożeństwa w językach narodowych
- Nieuznawanie zwierzchnictwa papieża
Quote: "Do zbawienia potrzebne są wiara i łaska Boża" - to jedna z kluczowych zasad luteranizmu.
Przyczyny i skutki reformacji były złożone i miały ogromny wpływ na kształtowanie się nowożytnej Europy. Reformacja w Europie nie tylko zmieniła krajobraz religijny kontynentu, ale także wpłynęła na politykę, kulturę i społeczeństwo, prowadząc do głębokich przemian, które odczuwalne są do dziś.