Państwo nad Nilem i jego historia
Starożytny Egipt powstał w IV tysiącleciu p.n.e. wokół Nilu, który regularnie wylewał, użyźniając okoliczne ziemie. Cywilizacja rozwijała się głównie w wąskim pasie wzdłuż rzeki oraz w jej delcie, dzieląc się na Egipt Dolny i Górny. Pustynie otaczające dolinę Nilu stanowiły naturalne granice państwa.
Historia Egiptu dzieli się na kilka kluczowych okresów. Stare Państwo rozpoczęło się około 4 tys. p.n.e., a jego pierwszym władcą był Menes, założyciel Memfis. Szczyt rozwoju nastąpił za czasów faraona Dżosera z III dynastii. Średnie Państwo pojawiło się po upadku Starego i rozszerzyło terytorium na południe, zajmując także Palestynę. Nowe Państwo (od 2 tysiąclecia p.n.e.) to okres największych podbojów, szczególnie za panowania faraona Totmesa I.
Egipska struktura społeczna przypominała piramidę. Na szczycie stał faraon - władca o boskiej mocy, pod nim wezyr (najwyższy urzędnik), kapłani i urzędnicy. Niższe warstwy tworzyli rzemieślnicy, kupcy, żołnierze, a na dole piramidy znajdowali się chłopi i niewolnicy. Państwo podzielono na nomy zarządzane przez nomarchów.
💡 Ciekawostka: Ważnym momentem w historii Nowego Państwa był kryzys religijny wywołany przez faraona Amenhotepa IV (Echnatona) i jego żonę Nefretete, którzy próbowali zastąpić tradycyjną religię kultem jednego boga - Atona.
Egipcjanie byli politeistami - wierzyli w wielu bogów odpowiedzialnych za różne dziedziny życia. Najważniejszym był Re (bóg słońca) oraz Ozyrys (bóg świata zmarłych). Świątynie stanowiły centrum kultu, a wiara w życie pozagrobowe miała ogromne znaczenie. Przygotowaniem do niego była mumifikacja - usunięcie narządów, zabalsamowanie ciała, obandażowanie i złożenie w sarkofagu wraz z przedmiotami potrzebnymi w zaświatach.