Przyczyny i skutki zjednoczenia Niemiec
Przez wieki na terenie dzisiejszych Niemiec istniała mozaika mniejszych państewek o różnych ustrojach i władcach. Choć formalnie podlegały one cesarzowi, w praktyce działały samodzielnie. W XIX wieku młode pokolenie Niemców zaczęło coraz głośniej domagać się zjednoczenia Niemiec i utworzenia silnego państwa.
Za procesem zjednoczeniowym stały również ważne przyczyny ekonomiczne - liczne cła między niemieckimi krajami oraz różnice w polityce gospodarczej utrudniały handel i transport. Właśnie dlatego ideę tę popierały również wyższe warstwy społeczne. Kluczowym momentem była Wiosna Ludów w 1848 roku, kiedy jednym z głównych haseł rewolucjonistów było zjednoczenie państwa wokół Austrii lub Prus.
Otto von Bismarck, ambitny i bezwzględny pruski polityk, miał jasną wizję zjednoczonych Niemiec. To on wypowiedział słynne słowa, że Niemcy nie zostaną zjednoczone przez dyskusje i zjazdy, ale "krwią i żelazem" - i konsekwentnie realizował ten plan. W latach 1864-1871 Prusy prowadziły zwycięskie wojny przeciwko potencjalnym przeciwnikom zjednoczenia, pokonując kolejno Danię, Austrię i Francję.
💡 Warto wiedzieć! Datą oficjalnego zjednoczenia Niemiec jest 18 stycznia 1871 roku, kiedy w Wersalu proklamowano Cesarstwo Niemieckie (II Rzeszę), nawiązując do tradycji średniowiecznych.
Skutki zjednoczenia Niemiec (1871) były ogromne. Nowo powstałe państwo szybko się rozbudowywało i bogaciło, wykorzystując ogromne reparacje wojenne otrzymane od pokonanej Francji do budowy imponujących gmachów użyteczności publicznej. Do dziś w wielu miastach byłego zaboru niemieckiego możemy podziwiać charakterystyczne czerwonoceglane ratusze czy urzędy.
Zjednoczone Niemcy włączyły się też w wyścig militarny i kolonialny, choć w tym drugim przypadku było już za późno na zdobycie znaczących terytoriów. Rozpoczęto także rozbudowę floty, co zaniepokoiło Wielką Brytanię. Szczególną potęgę zdobyło imperium finansowe Kruppa, oparte na zakładach metalurgicznych i zbrojeniowych.