Powstanie ZSRS i początki komunizmu
30 grudnia 1922 roku to data, którą warto zapamiętać - wtedy powstał Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS). Partia bolszewicka zmieniła wtedy nazwę na Wszechzwiązkową Komunistyczną Partię (WKP(b)).
Na początku komuniści wprowadzili komunizm wojenny - państwo przejęło kontrolę nad przemysłem, handlem i transportem. Jednak szybko okazało się, że to nie działa i wprowadzono Nową Ekonomiczną Politykę (NEP).
NEP pozwalał chłopom sprzedawać nadwyżki żywności, a w miastach mogły działać małe prywatne sklepy i usługi. To było jak oddech po surowych regułach komunizmu wojennego.
Ciekawostka: NEP działał tylko do 1928 roku, kiedy Stalin postanowił wrócić do pełnej kontroli państwa nad gospodarką.
Józef Stalin przejmuje władzę
Józef Stalin został sekretarzem generalnym partii bolszewickiej i stopniowo przejął pełną kontrolę nad krajem. Nie zadowolił się jednak zwykłą władzą - wprowadził kult jednostki, czyli ubóstwianie własnej osoby.
Wszędzie postawiono pomniki Stalina, a jego zdjęcia wisiały w każdym urzędzie. Stalin chciał, żeby ludzie traktowali go jak nieomylnego przywódcę.
NKWD - tajna policja polityczna - stała się jego głównym narzędziem terroru. To oni przeprowadzili wielką czystkę wśród dawnych przywódców bolszewickich.
W wyniku masowych egzekucji i zsyłek do obozów pracy życie straciło wiele milionów obywateli ZSRS. To był czas największego terroru w historii kraju.
Gospodarka pod rządami Stalina
W 1928 roku Stalin zakończył NEP i wprowadził nowy system gospodarczy. Jego głównym celem była rozbudowa przemysłu ciężkiego - fabryk produkujących stal, maszyny i broń.
Rozpoczęła się też kolektywizacja rolnictwa - prywatne gospodarstwa chłopskie zastąpiono wielkimi kołchozami należącymi do państwa. Represje dotknęły szczególnie kułaków - bogatszych chłopów.
Kolektywizacja okazała się katastrofą. Doprowadziła do klęski głodu na Ukrainie w latach 1932-1933, która pochłonęła miliony ofiar.
Gułag - Główny Zarząd Obozów - kierował siecią łagrów (obozów pracy przymusowej), gdzie trafiały miliony więźniów politycznych.
Pamiętaj: Łagier to nie zwykłe więzienie - to był obóz pracy przymusowej, gdzie warunki były nieludzkie.
Relacje z Niemcami i zbrodnie komunistyczne
ZSRS nie był izolowany od świata. W 1922 roku podpisał traktat o współpracy niemiecko-rosyjskiej w Rapallo, a później, 23 sierpnia 1939 roku - słynny pakt Ribbentrop-Mołotow.
Ten pakt z Niemcami hitlerowskimi przewidywał podział stref wpływu w Europie Środkowej. Oznaczało to, że Stalin i Hitler uzgodnili, kto będzie rządził którą częścią Europy.
Do 1939 roku zbrodnie komunistyczne pochłonęły już miliony ofiar. Represje, zsyłki, egzekucje - to wszystko stało się codziennością w stalińskim ZSRS.
System sowiecki pokazał, że utopia komunistyczna może się zamienić w najgorszy koszmar dla zwykłych ludzi.