Po II wojnie światowej Europa stanęła przed ogromnym wyzwaniem odbudowy.
Odbudowa Europy Zachodniej 1945 była jednym z największych przedsięwzięć gospodarczych w historii. Zniszczone miasta, infrastruktura i przemysł wymagały natychmiastowej pomocy. W tym trudnym okresie kluczową rolę odegrał plan Marshalla i zimna wojna, który zapewnił krajom europejskim niezbędne środki finansowe na odbudowę. Amerykanie przekazali około 13 miliardów dolarów (co odpowiada obecnie około 130 miliardom), aby wesprzeć europejską gospodarkę i powstrzymać rozprzestrzenianie się wpływów komunistycznych.
Szczególnie interesującym przypadkiem była niemiecka Republika Federalna powojenne lata. Mimo początkowych ograniczeń nałożonych przez aliantów, kraj ten zdołał przeprowadzić skuteczną odbudowę gospodarczą, znaną jako "cud gospodarczy" (Wirtschaftswunder). Wprowadzono reformę walutową, która zastąpiła zdewaluowaną Reichsmarkę nową Deutsche Mark. Polityka społecznej gospodarki rynkowej (Soziale Marktwirtschaft) wprowadzona przez Ludwiga Erharda połączyła wolny rynek z zabezpieczeniami socjalnymi. To pozwoliło na szybką industrializację i modernizację kraju.
W procesie odbudowy powstały również nowe instytucje międzynarodowe, takie jak Europejska Wspólnota Węgla i Stali (późniejsza Unia Europejska), które miały zapewnić pokojową współpracę między krajami europejskimi. Wprowadzono także reformy społeczne, rozbudowano system opieki zdrowotnej i edukacji. Dzięki tym działaniom Europa Zachodnia wkroczyła w okres bezprecedensowego wzrostu gospodarczego i dobrobytu, który trwał aż do lat 70. XX wieku. Ten okres nazywany jest często "złotymi latami" kapitalizmu.