Elementy aktu komunikacji językowej i funkcje językowe
Akt komunikacji językowej to złożony proces, w którym uczestniczą różne elementy. Kluczowe komponenty to nadawca, odbiorca, komunikat, kontakt, kod i kontekst. Każdy z nich pełni istotną rolę w przekazywaniu informacji.
Definicja: Nadawca to osoba, która mówi lub pisze do kogoś, inicjując proces komunikacji.
Definicja: Odbiorca to osoba, która słucha lub czyta i rozumie komunikat przekazywany przez nadawcę.
Komunikat stanowi treść przekazywaną przez nadawcę do odbiorcy. Może on być wyrażony w formie ustnej lub pisemnej. Kontakt odnosi się do drogi przekazywania komunikatu i może być bezpośredni lub pośredni.
Vocabulary: Kod to wspólny dla nadawcy i odbiorcy system znaków, umożliwiający zrozumienie komunikatu.
Kontekst obejmuje pozajęzykową rzeczywistość, do której odnosi się komunikat, nadając mu pełne znaczenie.
Funkcje językowe odgrywają kluczową rolę w akcie komunikacji. Wyróżniamy siedem podstawowych funkcji:
- Funkcja komunikatywna - polega na informowaniu odbiorcy o otaczającej rzeczywistości.
Example: Przykładami tej funkcji są teksty naukowe, ogłoszenia czy sprawozdania.
- Funkcja ekspresywna - służy do wyrażania emocji nadawcy.
Example: Funkcja ta jest widoczna w pamiętnikach, dziennikach, listach czy literaturze pięknej.
- Funkcja impresywna - ma na celu wywieranie wpływu na odbiorcę.
Example: Przykłady to polecenia, regulaminy, instrukcje czy zachęty do działania.
- Funkcja poetycka - polega na nadawaniu komunikatowi szczególnej formy.
Example: Jest charakterystyczna dla literatury pięknej, tekstów retorycznych, ale może występować też w codziennych sytuacjach.
- Funkcja fatyczna - służy do podtrzymywania kontaktu między nadawcą a odbiorcą.
Highlight: Ta funkcja jest szczególnie widoczna w codziennych sytuacjach komunikacyjnych.
- Funkcja metajęzykowa - skupia się na elementach językowych wypowiedzi.
Example: Występuje w wypowiedziach i tekstach pisanych na temat języka.
- Funkcja stanowiąca - powoduje zmiany w rzeczywistości pozajęzykowej i życiu społecznym.
Example: Przykładami są zarządzenia, akty prawne, śluby czy przyrzeczenia.
Zrozumienie tych elementów i funkcji jest kluczowe dla efektywnej komunikacji i analizy językowej. Schemat aktu komunikacji językowej pomaga w wizualizacji tego procesu, co jest szczególnie przydatne w ćwiczeniach z aktu komunikacji językowej.
Highlight: Znajomość funkcji językowych i elementów aktu komunikacji jest niezbędna do pełnego zrozumienia procesu porozumiewania się i może być przedmiotem testu z aktu komunikacji językowej.