Charakterystyka literatury barokowej
Literatura baroku w Polsce i Europie charakteryzowała się wieloma unikalnymi cechami, które odróżniały ją od poprzednich epok. Cechy baroku obejmowały subiektywizm, zmysłowość, intelektualizm oraz metamorfozę, co odzwierciedlało się w różnorodnych formach literackich.
Cechy literatury baroku refleksyjna to przede wszystkim:
- Kontrast - zestawianie przeciwieństw i zróżnicowanie
- Koncept - wyszukany pomysł literacki
- Refleksja egzystencjalna - poruszanie tematów związanych z ludzkim życiem i przemijaniem
Vocabulary: Marinizm - termin zakładający, że twórczość literacka ma zachwycić pięknem i kunsztownością.
Poezja barokowa cechy obejmowały również:
- Hiperbolę - przesadne przedstawienie
- Patos - wzniosłość
- Deheroizację - przedstawienie szlachetnych postaci w sposób obniżający ich wartość
- Trawestację - parafrazę utworu o podniosłej i poważnej tematyce
- Qui pro quo - chwyt komiczny polegający na nieporozumieniu
- Dualizm - rozdarcie pomiędzy strefą ziemską a boską
Highlight: Poezja metafizyczna barok była istotnym nurtem, który poruszał tematy filozoficzne i egzystencjalne.
Motyw vanitas w literaturze baroku przykłady czerpały inspirację z Księgi Koheleta, podkreślając marność nad marnościami i kruchość życia. Vanitas vanitatum et omnia vanitas to łacińskie wyrażenie oznaczające "marność nad marnościami i wszystko marność", które doskonale oddaje ducha barokowej refleksji nad przemijaniem.
Example: Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego jest doskonałym przykładem polskiej twórczości barokowej, łączącej refleksję filozoficzną z kunsztowną formą.
Literatura baroku twórcy wykorzystywali różnorodne środki stylistyczne i techniki literackie, aby wyrazić złożoność ludzkiego doświadczenia i świata. Najważniejsze dzieła literackie baroku często łączyły w sobie elementy refleksyjne, metafizyczne i zmysłowe, tworząc bogatą i wielowymiarową panoramę epoki.
