Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego - Sonet 4 i 5, Barokowe Cechy

Zobacz

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego - Sonet 4 i 5, Barokowe Cechy
user profile picture

Amelia Weselska

@ameliaweselska

·

20 Obserwujących

Obserwuj

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego to nurt liryki religijnej z przełomu XVI i XVII wieku, podejmujący fundamentalne pytania o sens ludzkiego istnienia i pośmiertne losy człowieka. Twórczość ta charakteryzuje się:

  • Głęboką refleksją nad kondycją ludzką
  • Rozważaniami na temat relacji człowieka z Bogiem
  • Wykorzystaniem kunsztownych środków stylistycznych
  • Konceptualnym ujęciem tematów religijnych i egzystencjalnych

Sonet IV i Sonet V to kluczowe przykłady poezji metafizycznej Sępa Szarzyńskiego
• Utwory te poruszają tematy walki duchowej, przemijania i poszukiwania wiecznego szczęścia
• Poezja ta łączy elementy renesansowe z barokową estetyką i filozofią

15.10.2022

2251

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Zobacz

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego - analiza

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, zatytułowany "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego", jest kolejnym przykładem poezji metafizycznej tego autora. Utwór ten porusza temat przemijania i nietrwałości ziemskich uczuć.

Poeta mówi, że uczucia do drugiego człowieka nie mogą trwać wiecznie, ponieważ ich obiekt nieuchronnie przeminie. Podmiot liryczny czuje się rozdarty między sprzecznymi wartościami. Zwraca uwagę, że ziemskie szczęście nigdy nie zapewni ludziom prawdziwego spełnienia. Wieczne szczęście ludzkość odnajduje tylko w Bogu.

Highlight: Człowiek często idealizuje dobra doczesne, ale nie należy ich przeceniać. Prawdziwe szczęście i spełnienie przynosi Bóg.

Podmiot liryczny postrzega ciało jako źródło zła, siedzibę kuszących ludzi demonów - czysta dusza jest niespokojna przez grzeszne ciało.

Poeta posłużył się wzorcem sonetu francuskiego. W utworze możemy odnaleźć następujące środki stylistyczne:

  • Rymy abba abba ccdeed
  • Pytania retoryczne
  • Inwersję
  • Apostrofę do stwórcy
  • Wyliczenia
  • Antytezę
  • Synestezję
  • Oksymoron
  • Przerzutnię

Vocabulary: Vanitas - (łac. 'marność') oznacza znikomość, bezwartościowość rzeczy i spraw ludzkich. 'Vanitas vanitatum' (marność nad marnościami) utrwaliła się jako określenie spraw ludzkich w świecie materialnym i samego świata materialnego.

Definition: Zakład Pascala - wynikał z przekonania, że każdy musi podjąć decyzję, czy istnienie Boga uznaje, a wybór stanowi rodzaj gry (zakładu), w której stawką jest wieczność.

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Zobacz

Fenomen piękna i czasu w poezji barokowej

Poezja barokowa charakteryzuje się różnorodnością nurtów i tematów. Jednym z nich jest nurt poezji dworskiej - nowatorska poezja nawiązująca do literatury włoskiej lub francuskiej, cechująca się panegirykami, czyli utworami pochwalnymi tworzonymi na zamówienie.

Definition: Panegiryki - utwory pochwalne, mogące mieć różną formę gatunkową (np. pieśń, kazanie), przypisane konkretnej osobie z ważnych powodów dla autora.

Daniel Naborowski, przedstawiciel poezji barokowej, w swoim utworze "Na oczy królewny angielskiej, która była za Fryderykiem, falcgrafem reńskim, obranym królem czeskim" prezentuje charakterystyczne cechy tego nurtu.

Utwór rozpoczyna się zwrotem do królewny angielskiej w formie rozbudowanego komplementu. Podmiot liryczny porównuje oczy do pochodni, rozpalających serca mężczyzn. Ogień jest przedstawiony jako żywioł piękna, ale jednocześnie niszczycielski.

Example: Autor sięga po porównania związane z naturą, wymieniając zjawiska o coraz większej potędze (gradacja). Porównuje oczy królowej do słońca i nieba, bogów - zbyt okrutne, rozkochując mężczyzn.

Utwór ukazuje barokową wizję miłości, pełną kontrastów i intensywnych emocji.

Vocabulary: Gradacja - stopniowanie, uszeregowanie składników wypowiedzi zgodnie z tym, jak zmienia się wskazywana przez nie cecha znaczeniowa (rosnąca lub opadająca).

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Zobacz

Poezja metafizyczna i Sonet IV Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego to nurt liryki religijnej tworzony na przełomie XVI i XVII wieku. Autorzy tego nurtu formułowali pytania o sens i cel ludzkiego istnienia oraz o pośmiertne losy człowieka. Sonet IV jest doskonałym przykładem tej twórczości.

Utwór opowiada o nieustannej walce duchowej, która towarzyszy życiu każdego człowieka. Podmiot liryczny stara się zmagać z pokusami i zagrożeniami świata doczesnego. Dostrzega on odwieczne rozdarcie między Ziemią a Niebem, między którymi zawieszony jest człowiek.

Highlight: Sensem życia pobożnego człowieka jest walka ze złem, spełnianie woli bożej i głoszenie swoim postępowaniem jego przykazań.

Podmiot liryczny postrzega Boga jako nadzieję i miejsce spokoju, prosząc o wsparcie i opiekę w tym świecie.

W sonecie możemy odnaleźć liczne środki stylistyczne charakterystyczne dla poezji barokowej, takie jak:

  • Peryfrazy
  • Archaizmy
  • Przerzutnie
  • Antytezy
  • Oksymorony
  • Metafory
  • Apostrofy
  • Elipsy

Vocabulary: Elipsa - celowe pominięcie w zdaniu lub wyrażeniu jakiegoś składnika, które powoduje samodzielne odczytanie brakującego wyrażenia oraz kondensację wypowiedzi.

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Zobacz

Motyw przemijania w poezji barokowej

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego oraz twórczość innych poetów barokowych często podejmuje temat przemijania i śmierci. Przykładem takiego utworu jest "Krótkość żywota" Daniela Naborowskiego.

Utwór ten jest poświęcony doświadczeniu bezlitośnie upływającego czasu. Autor zwraca się do czytelnika jako do osoby, która już nie istnieje - śmierć szybko przychodzi. Upływ czasu jest przedstawiony jako coś niezwykłego i tajemniczego.

Highlight: W wierszu można odnaleźć nawiązania do filozofii Heraklita - "słońce, które raz zaszło, już więcej nie wzejdzie". Filozof głosił ideę niepowtarzalności istnienia.

W utworze występują dwa rodzaje czasu:

  1. Czas cykliczny - antyczna koncepcja, według której czas zatacza koło
  2. Czas wertykalny - koncepcja, według której człowiek zmierza do wieczności

Inny utwór Naborowskiego, "Na toż", to liryka podmiotu zbiorowego. Podmiot liryczny podkreśla, że wszystko, co ziemskie, bardzo szybko przemija. Czas jest przedstawiony jako złowroga istota, która traktuje ludzi jak pokarm.

Quote: "Jeśli człowiek pamięta o śmierci i się do niej przygotowuje, Bóg go wynagrodzi. Czeka go 'dwukrotne życie' - ziemskie i rajskie. Grzesznicy 'dwukrotnie umrą' - potępienie w piekle."

Utwór nawiązuje do motywu 'memento mori' (pamiętaj o śmierci). Podmiot liryczny określa ziemską egzystencję jako mniej istotną w porównaniu z życiem wiecznym.

Cechy poezji barokowej widoczne w tych utworach to:

  • Koncentracja na tematach egzystencjalnych
  • Wykorzystanie kunsztownych środków stylistycznych
  • Konceptualne ujęcie tematów religijnych i filozoficznych
  • Refleksja nad przemijaniem i sensem ludzkiego życia

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego - Sonet 4 i 5, Barokowe Cechy

user profile picture

Amelia Weselska

@ameliaweselska

·

20 Obserwujących

Obserwuj

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego to nurt liryki religijnej z przełomu XVI i XVII wieku, podejmujący fundamentalne pytania o sens ludzkiego istnienia i pośmiertne losy człowieka. Twórczość ta charakteryzuje się:

  • Głęboką refleksją nad kondycją ludzką
  • Rozważaniami na temat relacji człowieka z Bogiem
  • Wykorzystaniem kunsztownych środków stylistycznych
  • Konceptualnym ujęciem tematów religijnych i egzystencjalnych

Sonet IV i Sonet V to kluczowe przykłady poezji metafizycznej Sępa Szarzyńskiego
• Utwory te poruszają tematy walki duchowej, przemijania i poszukiwania wiecznego szczęścia
• Poezja ta łączy elementy renesansowe z barokową estetyką i filozofią

15.10.2022

2251

 

1

 

Język polski

103

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego - analiza

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, zatytułowany "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego", jest kolejnym przykładem poezji metafizycznej tego autora. Utwór ten porusza temat przemijania i nietrwałości ziemskich uczuć.

Poeta mówi, że uczucia do drugiego człowieka nie mogą trwać wiecznie, ponieważ ich obiekt nieuchronnie przeminie. Podmiot liryczny czuje się rozdarty między sprzecznymi wartościami. Zwraca uwagę, że ziemskie szczęście nigdy nie zapewni ludziom prawdziwego spełnienia. Wieczne szczęście ludzkość odnajduje tylko w Bogu.

Highlight: Człowiek często idealizuje dobra doczesne, ale nie należy ich przeceniać. Prawdziwe szczęście i spełnienie przynosi Bóg.

Podmiot liryczny postrzega ciało jako źródło zła, siedzibę kuszących ludzi demonów - czysta dusza jest niespokojna przez grzeszne ciało.

Poeta posłużył się wzorcem sonetu francuskiego. W utworze możemy odnaleźć następujące środki stylistyczne:

  • Rymy abba abba ccdeed
  • Pytania retoryczne
  • Inwersję
  • Apostrofę do stwórcy
  • Wyliczenia
  • Antytezę
  • Synestezję
  • Oksymoron
  • Przerzutnię

Vocabulary: Vanitas - (łac. 'marność') oznacza znikomość, bezwartościowość rzeczy i spraw ludzkich. 'Vanitas vanitatum' (marność nad marnościami) utrwaliła się jako określenie spraw ludzkich w świecie materialnym i samego świata materialnego.

Definition: Zakład Pascala - wynikał z przekonania, że każdy musi podjąć decyzję, czy istnienie Boga uznaje, a wybór stanowi rodzaj gry (zakładu), w której stawką jest wieczność.

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Fenomen piękna i czasu w poezji barokowej

Poezja barokowa charakteryzuje się różnorodnością nurtów i tematów. Jednym z nich jest nurt poezji dworskiej - nowatorska poezja nawiązująca do literatury włoskiej lub francuskiej, cechująca się panegirykami, czyli utworami pochwalnymi tworzonymi na zamówienie.

Definition: Panegiryki - utwory pochwalne, mogące mieć różną formę gatunkową (np. pieśń, kazanie), przypisane konkretnej osobie z ważnych powodów dla autora.

Daniel Naborowski, przedstawiciel poezji barokowej, w swoim utworze "Na oczy królewny angielskiej, która była za Fryderykiem, falcgrafem reńskim, obranym królem czeskim" prezentuje charakterystyczne cechy tego nurtu.

Utwór rozpoczyna się zwrotem do królewny angielskiej w formie rozbudowanego komplementu. Podmiot liryczny porównuje oczy do pochodni, rozpalających serca mężczyzn. Ogień jest przedstawiony jako żywioł piękna, ale jednocześnie niszczycielski.

Example: Autor sięga po porównania związane z naturą, wymieniając zjawiska o coraz większej potędze (gradacja). Porównuje oczy królowej do słońca i nieba, bogów - zbyt okrutne, rozkochując mężczyzn.

Utwór ukazuje barokową wizję miłości, pełną kontrastów i intensywnych emocji.

Vocabulary: Gradacja - stopniowanie, uszeregowanie składników wypowiedzi zgodnie z tym, jak zmienia się wskazywana przez nie cecha znaczeniowa (rosnąca lub opadająca).

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Poezja metafizyczna i Sonet IV Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego to nurt liryki religijnej tworzony na przełomie XVI i XVII wieku. Autorzy tego nurtu formułowali pytania o sens i cel ludzkiego istnienia oraz o pośmiertne losy człowieka. Sonet IV jest doskonałym przykładem tej twórczości.

Utwór opowiada o nieustannej walce duchowej, która towarzyszy życiu każdego człowieka. Podmiot liryczny stara się zmagać z pokusami i zagrożeniami świata doczesnego. Dostrzega on odwieczne rozdarcie między Ziemią a Niebem, między którymi zawieszony jest człowiek.

Highlight: Sensem życia pobożnego człowieka jest walka ze złem, spełnianie woli bożej i głoszenie swoim postępowaniem jego przykazań.

Podmiot liryczny postrzega Boga jako nadzieję i miejsce spokoju, prosząc o wsparcie i opiekę w tym świecie.

W sonecie możemy odnaleźć liczne środki stylistyczne charakterystyczne dla poezji barokowej, takie jak:

  • Peryfrazy
  • Archaizmy
  • Przerzutnie
  • Antytezy
  • Oksymorony
  • Metafory
  • Apostrofy
  • Elipsy

Vocabulary: Elipsa - celowe pominięcie w zdaniu lub wyrażeniu jakiegoś składnika, które powoduje samodzielne odczytanie brakującego wyrażenia oraz kondensację wypowiedzi.

POEZJA METAFIZYCZNA
I Poezja metafizyczna to nurt liryki religijnej tworzonej na przełomie
XVI i XVII w. Autorzy formutowali pytania o sens

Motyw przemijania w poezji barokowej

Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego oraz twórczość innych poetów barokowych często podejmuje temat przemijania i śmierci. Przykładem takiego utworu jest "Krótkość żywota" Daniela Naborowskiego.

Utwór ten jest poświęcony doświadczeniu bezlitośnie upływającego czasu. Autor zwraca się do czytelnika jako do osoby, która już nie istnieje - śmierć szybko przychodzi. Upływ czasu jest przedstawiony jako coś niezwykłego i tajemniczego.

Highlight: W wierszu można odnaleźć nawiązania do filozofii Heraklita - "słońce, które raz zaszło, już więcej nie wzejdzie". Filozof głosił ideę niepowtarzalności istnienia.

W utworze występują dwa rodzaje czasu:

  1. Czas cykliczny - antyczna koncepcja, według której czas zatacza koło
  2. Czas wertykalny - koncepcja, według której człowiek zmierza do wieczności

Inny utwór Naborowskiego, "Na toż", to liryka podmiotu zbiorowego. Podmiot liryczny podkreśla, że wszystko, co ziemskie, bardzo szybko przemija. Czas jest przedstawiony jako złowroga istota, która traktuje ludzi jak pokarm.

Quote: "Jeśli człowiek pamięta o śmierci i się do niej przygotowuje, Bóg go wynagrodzi. Czeka go 'dwukrotne życie' - ziemskie i rajskie. Grzesznicy 'dwukrotnie umrą' - potępienie w piekle."

Utwór nawiązuje do motywu 'memento mori' (pamiętaj o śmierci). Podmiot liryczny określa ziemską egzystencję jako mniej istotną w porównaniu z życiem wiecznym.

Cechy poezji barokowej widoczne w tych utworach to:

  • Koncentracja na tematach egzystencjalnych
  • Wykorzystanie kunsztownych środków stylistycznych
  • Konceptualne ujęcie tematów religijnych i filozoficznych
  • Refleksja nad przemijaniem i sensem ludzkiego życia

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.