Fenomen piękna i czasu w poezji barokowej
Poezja barokowa charakteryzuje się różnorodnością nurtów i tematów. Jednym z nich jest nurt poezji dworskiej - nowatorska poezja nawiązująca do literatury włoskiej lub francuskiej, cechująca się panegirykami, czyli utworami pochwalnymi tworzonymi na zamówienie.
Definition: Panegiryki - utwory pochwalne, mogące mieć różną formę gatunkową (np. pieśń, kazanie), przypisane konkretnej osobie z ważnych powodów dla autora.
Daniel Naborowski, przedstawiciel poezji barokowej, w swoim utworze "Na oczy królewny angielskiej, która była za Fryderykiem, falcgrafem reńskim, obranym królem czeskim" prezentuje charakterystyczne cechy tego nurtu.
Utwór rozpoczyna się zwrotem do królewny angielskiej w formie rozbudowanego komplementu. Podmiot liryczny porównuje oczy do pochodni, rozpalających serca mężczyzn. Ogień jest przedstawiony jako żywioł piękna, ale jednocześnie niszczycielski.
Example: Autor sięga po porównania związane z naturą, wymieniając zjawiska o coraz większej potędze (gradacja). Porównuje oczy królowej do słońca i nieba, bogów - zbyt okrutne, rozkochując mężczyzn.
Utwór ukazuje barokową wizję miłości, pełną kontrastów i intensywnych emocji.
Vocabulary: Gradacja - stopniowanie, uszeregowanie składników wypowiedzi zgodnie z tym, jak zmienia się wskazywana przez nie cecha znaczeniowa (rosnąca lub opadająca).