Wprowadzenie do epoki baroku
Barok to epoka w kulturze europejskiej, której nazwa pochodzi od portugalskiego słowa "barocco", oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie. Ramy czasowe baroku w Europie obejmują okres od końca XVI wieku do połowy XVIII wieku, natomiast w Polsce barok trwał od lat 20. XVII wieku do 1764 roku, kiedy to na tron wstąpił Stanisław August Poniatowski.
Twórcy baroku w Polsce i Europie wnieśli znaczący wkład w rozwój filozofii i literatury. Jednym z najważniejszych filozofów tej epoki był Kartezjusz, który głosił, że jedyną niepodważalną wiedzą jest ta wywiedziona z umysłu. Kartezjusz cytaty, takie jak słynne "Cogito ergo sum" ("Myślę, więc jestem" po łacinie), stały się fundamentem nowożytnej filozofii.
Highlight: Filozofia Kartezjusza w skrócie opiera się na sceptycyzmie metodycznym, który zakłada, że można podać w wątpliwość każdy rezultat ludzkiego poznania z wyjątkiem samego myślenia.
Pascal, inny ważny filozof baroku, uważał człowieka za istotę tragiczną, której rozum nie potrafi odpowiedzieć na najważniejsze pytania egzystencjalne. Według niego, tylko wiara może zapewnić człowiekowi szczęście.
Cechy baroku w sztuce i architekturze obejmowały dążenie do wywołania zdumienia i zachwytu u odbiorcy. Architektura baroku cechy to monumentalność, bogactwo zdobień i dynamizm form. Rzeźba baroku charakteryzowała się ekspresją i dążeniem do ukazania ruchu ludzkiej sylwetki.
Example: Architektura baroku w Polsce i Europie miała wyrażać potęgę katolicyzmu i wspaniałość obrzędów religijnych, co widoczne jest w bogato zdobionych kościołach i pałacach.
W literaturze baroku rozwinęły się poezja metafizyczna, wprowadzająca motyw znikomości człowieka, oraz poezja dworska, opiewająca uroki ziemskiego życia. Ważnymi twórcami byli Mikołaj Sęp Szarzyński, Jan Andrzej Morsztyn i Daniel Naborowski.