Sarmatyzm i filozofia baroku
Sarmatyzm w literaturze baroku odgrywał kluczową rolę w kształtowaniu polskiej kultury szlacheckiej. Kim byli Sarmaci? To szlachta polska, która uważała się za potomków starożytnego ludu Sarmatów.
Definition: Sarmatyzm definicja - ideologia i styl życia polskiej szlachty w XVII i XVIII wieku, oparta na przekonaniu o szczególnym pochodzeniu i misji dziejowej Polaków.
Cechy sarmaty obejmowały różne aspekty:
- Szlachcic-obywatel: dobry obywatel, dbający o swój kraj.
- Szlachcic-ziemianin: skupiony na swojej ziemi, konserwatywny w poglądach.
- Sarmata-ksenofob: nieufny wobec obcych wpływów, skłonny do pijaństwa.
Highlight: Sarmatyzm notatka powinna uwzględniać, że sarmacki portret polskiego szlachcica był złożony i niejednoznaczny, łączący cechy pozytywne (patriotyzm, przywiązanie do tradycji) z negatywnymi (ksenofobia, skłonność do nadużywania alkoholu).
Filozofia baroku charakteryzowała się głębokim sceptycyzmem wobec możliwości poznawczych człowieka. Niespokojny wiek XVII skłaniał myślicieli do poszukiwania metafizycznych podstaw, na których można by oprzeć rozumienie funkcjonowania człowieka we wszechświecie.
Dwie kluczowe koncepcje filozoficzne tego okresu to:
- Filozofia Kartezjusza:
- Podaje w wątpliwość ludzkie poznanie oparte na zmysłach.
- Jedyne niepodważalne jest myślenie, które zakłada istnienie myślącego "ja".
- Z tego założenia można wywieść wiedzę niepodlegającą krytyce.
Quote: "Myślę, więc jestem" - słynne stwierdzenie Kartezjusza, będące fundamentem jego filozofii.
- Filozofia Pascala:
- Rozum ludzki nie jest w stanie pojąć nieskończoności.
- Tylko wiara może zapewnić człowiekowi szczęście.
Highlight: Filozofia baroku odzwierciedlała niepewność i niepokój epoki, poszukując pewnych fundamentów wiedzy i egzystencji w obliczu kwestionowania tradycyjnych autorytetów.
Barok powtórzenie do matury powinno obejmować zrozumienie złożoności tej epoki, jej głównych nurtów literackich, koncepcji filozoficznych oraz specyfiki polskiego sarmatyzmu. Barok najważniejsze informacje to nie tylko daty i definicje, ale przede wszystkim zrozumienie ducha epoki - jej niepokojów, poszukiwań i kontrastów.
