Język i archaizmy w Bogurodzicy
Czytając "Bogurodzicę" możesz poczuć się jak językowy detektyw! Tekst pełen jest archaizmów - starych form języka, które wyszły już z użycia. To właśnie one sprawiają, że tekst jest dla nas dzisiaj trudny do zrozumienia bez dodatkowych objaśnień.
W utworze znajdziesz różne typy archaizmów. Archaizmy fonetyczne to dawne brzmienia wyrazów (np. "sławiena" zamiast "sławiona", "Krzciciel" zamiast "Chrzciciel"). Archaizmy fleksyjne to stare formy odmiany wyrazów (np. "Zyszczy" zamiast "zyszcz" czy używanie mianownika zamiast wołacza w zwrocie "Bogurodzica dziewica Maryja").
Tekst zawiera też archaizmy składniowe, czyli dawne konstrukcje zdań np."Bogiemsławiena"−przezBogasławiona oraz archaizmy leksykalne - słowa, które wyszły z użycia lub zmieniły znaczenie jak"rodzica"−matka,"Gospodzin"−pan. Możesz też zauważyć archaizmy słowotwórcze jak "przebyt" czy "zbożny".
Ciekawostka! Słowo "zbożny" mogło mieć dwa znaczenia w średniowieczu: "pobożny" oraz "dostatni". Ta wieloznaczność pokazuje, że choć średniowieczni Polacy cenili przede wszystkim życie wieczne, nie lekceważyli też doczesnego dobrobytu.