Romantyczne cechy Gustawa
Gustaw wierzy w romantyczną koncepcję miłości, nawiązującą do Platońskiej teorii dwóch połówek. Kiedy jego ukochana, kierując się względami materialnymi, wychodzi za innego, bohater nie widzi sensu dalszego życia i popełnia samobójstwo. Mimo to pozostaje związany z ukochaną na wieki.
Cierpienie z miłości definiuje całą egzystencję Gustawa. To ból, którego nikt nie może uśmierzyć, a jego źródło tkwi w nim samym. Miłość staje się również przyczyną obłędu bohatera, który ma problemy z określeniem własnej tożsamości - raz przedstawia się jako pustelnik, innym razem jako duch, a czasem jako dawny uczeń księdza.
Samotność Gustawa ma głęboki wymiar - jest postacią wyalienowaną, pozbawioną przyjaciół i rodziny. Rozmawia z gałęzią drzewa jak z przyjacielem, a jego kondycja pustelnika podkreśla jego odizolowanie. Jako duch-upiór potępiony przez Boga doświadcza podwójnej alienacji: od nieba i ziemi.
Ciekawostka! W "Dziadach cz. IV" pojawia się motyw "książek zbójeckich", które według Gustawa przyczyniły się do jego tragicznego losu, rozbudzając w nim idealistyczne wyobrażenia o miłości.