Charakterystyka i losy Andrzeja Kmicica

Alternatywny zapis:

bohatera nie jest specjalnie pochlebny. Poznajemy go jako młodego, gwałtownego, nieokiełznanego, agresywnego mężczyznę, lubiącego przebywać w towarzystwie swoich kompanów. "Kmicic był sam swawolnikiem, w którym dusza kipiała ustawicznie." Mimo szlachetnego pochodzenia jego reputacja jest stale niszczona przez skłonności do picia i wdawania się w bójki. Niejednokrotnie dopuszcza się karygodnych oraz niemoralnych czynów, przykładowo strzela do portretów Billewiczów, co poprzedzone jest ogromną biesiadą. Jego towarzysze również nie mogą pochwalić się nienagannym zachowaniem. Wywołując bijatykę w karczmie zostają zabici przez sprowokowaną szlachtę. Rozwścieczony Kmicic uznający prawo zemsty podpala Wołmontowicze zabijając przy tym wszystkich mieszkańców: "Kmicic spalił Wołmontowicze! - krzyknęła chórem szlachta. — Pomordował mężów, niewiasty, dzieci! Kmicic to uczynił!". Robi to wszystko, gdyż uważa, że jeśli ktoś wyrządził mu jakąś krzywdę, musi się zemścić. Postępowanie Andrzeja spotyka się z ogromnym sprzeciwem Oleńki, którą Kmicic porywa, po tym jak ta go odrzuca. To zachowanie świadczy o jego samowoli i bezwzględności. Pewność siebie i poczucie, iż należy mu się wszystko prowadzą go do przegrania pojedynku na szablę z Wołodyjowskim. Kmicic posiada zamiłowanie do walki i coś z bycia rozbójnikiem. Pole bitwy jest dla niego najbardziej naturalnym otoczeniem. To co innych przeraża, dla niego jest zupełnie normalne. Ma niespotykaną fantazję, która przejawia się m.in. tym, że Kmicic chodzi na brawurowe akcje tak, jak inni chodzą na spacer. Wszystko to podkreśla awanturniczy i porywczy charakter młodzieńca, który zna swoją wartość, dzięki czemu jest dumny i pewny siebie nie zawsze w pozytywnym tego znaczeniu. Uważa, że posiada wszystko to, co jest potrzebne w Rzeczypospolitej, czyli odwagę i siłę "Każdy sobie pan w naszej Rzeczypospolitej kto jeno ma szablę w garści i lada jaką partię zebrać potrafi. Co mi uczynią? Kogo ja się boję?" Przyczyny przemiany Żadna większa zmiana wewnętrzna nie zachodzi z dnia na dzień. Tak również było w przypadku Andrzeja Kmicica. Jego przemiana dokonywała się etapami, pod wpływem bardzo trudnych sytuacji, nieraz traumatycznych doświadczeń, świadomości podejmowania wcześniej błędnych decyzji. Można więc powiedzieć, że bohater dojrzewa na oczach czytelnika. Pierwszym momentem, w którym Andrzej Kmicic zaczyna zauważać, że jego życie nie idzie w dobrym kierunku, jest chwila, w której zamordowani zostają jego towarzysze, a on w akcie zemsty postanawia spalić Wołmontowicze. Wówczas zostaje po raz pierwszy odrzucony przez Oleńkę i ściąga na siebie gniew szlachty z całego powiatu. Kmicic jednak po raz kolejny postanawia użyć siły porywając Oleńkę. Sytuacja została jednak rozwiązana przez pana Wołodyjowskiego, który pokonuje warchoła w pojedynku i uwalnia kobietę. Postanawia również dać Kmicicowi szansę na zrehabilitowanie się w oczach szlachty i powierza mu prowadzenie zaciągu do wojsk hetmańskich. Ten docenia gest małego rycerza i postanawia wykazać się, by zrehabilitować się w oczach ukochanej. To właśnie po jej poleceniu o zaprzestaniu dotychczasowego życia stara się je zmienić. Później jednak dochodzi do incydentu w Kiejdanach, kiedy Kmicic podstępnie zaprzysiężony przez księcia Janusza Radziwiła zostaje wbrew swojej woli postawiony w szeregu zdrajców Rzeczypospolitej. Zostaje omamiony przez księcia i wierzy mu, że ten działa dla dobra kraju. O tym, że został oszukany przez Radziwiłła, dowiaduje się przy kolejnym spotkaniu z Wołodyjowskim i Zagłobą, kiedy ci natykają się na niego w domu Bilewiczówny, którą Kmicic usiłuje zabrać do Kiejdan. Zagłoba pokazuje mu list, w którym książę nakazuje Szwedom rozstrzelać pojmanych w Kiejdanach pułkowników, wbrew obietnicy danej Kmicicowi, że pozostawi ich przy życiu. Wówczas w młodym chorążym klaruje się decyzja, że przysięga dana zdrajcy przestaje go obowiązywać i co prawda przyjmuje od Radziwiłła kolejne rozkazy, ale kiedy udaje się z listami do księcia Bogusława, nie jest już wiernym sługą magnata. Kmicic po przemianie Kmicic dochodząc do siebie po pojedynku z Wołodyjowskim wyzbywa się pychy. Stara się odkupić swe grzechy zaciągając ludz do wojska, aby walczyli za ojczyznę. Kiedy Andrzej dowiaduje się, że książe Radziwił jest zdrajcą, próbuje go porwać, lecz ten ucieka dodatkowo poważnie go raniąc .Główny bohater postanawia odkupić swoje winy służąc ojczyźnie. Zamierza udać się do króla i ofiarować mu swoje usługi. Musi jednak zmienić nazwisko, ponieważ wieści o zdrajcy Kmicicu rozeszły się po całej Rzeczpospolitej. Posługuje się więc nazwą jednej z miejscowości, która od zawsze pozostawała w posiadaniu jego rodziny (Babinicze). W tym momencie główny bohater zmienia tożsamość i staje się Andrzejem Babiniczem. Pod tym nazwiskiem będzie już tylko walczył w słusznej sprawie, będzie bronił ojczyzny. W pierwszej walce jaką przyszło mu stoczyć okazuje się być dobrym przywódcą, wykazuje się męstwem i odwagą, przykładowo wysadzając największą szwedzką armatę ,,kolubrynę": "Kmicic nie tylko był człowiek odważny, lecz i zuchwały. Myśl rozsadzenia olbrzymiej kolumbryny radowała do głębi jego duszę, nie tylko jako bohaterstwo, nie tylko jako niepożyta dla oblężonych przysługa, ale jako okrutna psota wyrządzona Szwedom. Wyobrażał sobie: jak się przerażą, jak Miller będzie zębami zgrzytał, jak będzie poglądał w niemocy na owe mury, i chwilami śmiech pusty go brał. I jak sam poprzednio mówił: nie doznawał żadnej rzewliwości ni strachów, ni niepokojów, ani mu do głowy nie przychodziło na jak straszne sam naraża się niebezpieczeństwo. Szedł tak, jak idzie żak do cudzego ogrodu szkodę w jabłkach czynić. Przypomniały mu się dawne czasy, kiedy to Chowańskiego podchodził i nocami wkradał się do trzydziestotysięcznego obozu w dwieście takich jak sam zabijaków." Gdy dociera na Śląsk, staje przed obliczem króla i oblężeniem Jasnej Góry. Następnie uczestniczy w eskorcie władcy do majątku Lubomirskich. Gdy naprzeciwko orszaku pojawiają się szwedzcy żołnierze, Kmicic nie kalkuluje. Rusza do ataku, a jego postawa pozwala władcy ujść z życiem. Sam bohater zostaje ciężko ranny, a ostatnie słowa, jakie wypowiada przed utratą przytomności, brzmią: "Jam nie Babinicz, jam Kmicic." Honorowa i pełna poświęceń służba Rzeczpospolitej pod nazwiskiem Babinicza pozwala Kmicicowi zrehabilitować swą osobę. Co znamienne - nie poprzestaje on na tym, lecz wciąż bierze udział w walkach. Życie Kmicica zmieniło się, a jego uczynki oraz bohaterska walka spowodowały duchowe odrodzenie zagubionego szlachcica. Z dawnego Andrzeja pozostała Babiniczowi głównie odwaga, nie bał się ryzykować w imię narodu. Szybko zmazał grzechy z przeszłości, a jego rehabilitacja połączona została z nadaniem mu starostwa i pozwoliła na zdobycie serca i ręki Oleńki, której był wierny przez całe życie. Andrzej Kmicic był po przemianie wewnętrznej wzorowym rycerzem, odważnym, całkowicie oddanym ojczyźnie. Walczył w jej obronie niejednokrotnie narażając własne życie. Najważniejsze jest to, że zrozumiał swoje błędy i za wszelką cenę chciał je naprawiać. Istotę przemiany bohatera najlepiej oddają słowa Jana Kazimierza skierowane do Wołodyjowskiego: "Boś znał wielkiego żołnierza, ale swawolnika i radziwiłłowskiego w zdradzie socjusza... A tu stoi Hektor częstochowski, któremu Jasna Góra po księdzu Kordeckim najwięcej zawdzięcza, tu stoi obrońca ojczyzny i sługa mój wierny, który mnie własną piersią zastawił i życie mi ocalił, gdym w wąwozach, jako między stado wilków, dostał się między Szwedów. Taki to ów nowy Kmicic... Poznajże go i pokochaj, bo wart tego!" Cytat świadczący o chęci do zmiany: "Oto pragnę obmyć się z grzechów moich, nowy żywot rozpocząć i ojczyźnie poczciwie służyć" Rehabilitacja rycerza Drugi okres życia Kmicica to czas odkupienia win. Jego pierwszym krokiem do oczyszczenia było wypowiedzenie służby Januszowi Radziwiłłowi. Najważniejsza stała się dla niego ojczyzna, patriotyzm i honor. Wsławił się nie tylko walką o Jasną Górę, uratował również z opresji króla polskiego w górskim wąwozie podczas jego powrotu do kraju. Andrzej szybko odkupił swoje grzechy z przeszłości a jego rehabilitacja pozwoliła na zdobycie ręki Oleńki, z którą był już na całe życie. Andrzej Kmicic był po przemianie wewnętrznej wzorowym rycerzem, odważnym i co najważniejsze całkowicie oddanym ojczyźnie. Walczył w jej obronie niejednokrotnie z narażeniem życia. Najważniejsze jest to, że zrozumiał swoje błędy i za wszelką cenę chciał je naprawiać. Symbolika kościoła w "Potopie" Autor opisując najazd Szwedów na polskie ziemie najwięcej uwagi skupia na obronie Jasnej Góry. Robi to, gdyż zebranie Polaków przy klasztorze i dalszy rozwój wydarzeń związanych z obroną tego miejsca to całkowity zwrot akcji i wielki przełom w walce z wrogiem. Ten fragment powieści opisuje przybycie narodu pod bramy kościoła, czyli wydarzenie które miało miejsce jeszcze przed obroną Jasnej Góry. Ludzie, którzy tam przybyli to reprezentanci wszystkich stanów ówczesnej Rzeczpospolitej. W tle tak ważnego wydarzenia przestały liczyć się pozycja społeczna i zdobyty majątek. W scenie tej dopitnie ukazane jest, jak Polacy potrafili złączyć siły poprzez wiarę i religię, jak również zaangażowanie w walkę o ojczyznę. Naród polski zdemotywowany przez liczne porażki podczas potopu tracił nadzieję na wygraną. Głęboka wiara momentalnie zmieniła nastawienie Polaków i dodała im sił. Dzięki tak silnemu związkowi narodu z Kościołem, który stał się symbolem nadzieii, Polacy dostrzegli szansę na zwycięstwo. Tłum przybywający pod Jasną Górę został przez Sienkiewicza wnikliwie opisany, możemy bardzo dokładnie wyobrazić sobie tę scenę, jak i uczucia towarzyszące zebranym. Autor używa w tym celu licznych metafor, chcąc wyrazić siłę tłumu. Pisząc „ciała utworzyły mosť" obrazuje, skupienie narodu, co również świadczy o zjednoczeniu. Siła Polaków tkwi w wierze w pomoc Bożą. Przepełnia ich ogromny strach, lęk i obawa o ojczyznę, jednak mimo wszystko udaje im się odnaleźć to, co pozwala skutecznie obronić ziemie Rzeczpospolitej. Wiara zgromadzonych jest bezwarunkowa, przez co zyskuje ogromną wartość. Tłum całkowicie podporządkował się swojej wierze, szukając w niej ratunku. Ich ręce uniesione ku niebu, twarze pobladłe i całe ciała zdawały się modlić - tak bardzo przepełnieni byli religijnymi uczuciami. Kaplica opisana została bardzo dokładnie, co pozwala na perfekcyjnie przedstawienie wyglądu tego miejsca. Przez tak bogate ukazanie klasztoru pokazana została jego wartość i znaczenie. Wiążąc to z siłą wiary Polaków, oczywistym zdaje się być fakt, iż nie mogli pozwolić oni na zburzenie kościoła. Cudowność kaplicy tkwi również w tym, że nadzieja na odrodzenie narodu skupiona została właśnie w tym miejscu i, że symbolem ich jedynej siły, jaką jest wiara, jest świątynia. Klasztor wzbudza w katolikach wielkie emocje, pobudza więzi z Bogiem i przypomina o szacunku, który okazują swej religii. Andrzej Kmicic również odnajduje w religii swoje wybawienie, to dzięki wierze przeżywa nawrócenie i w efekcie triumfuje. Sienkiewicz oprócz wielkiej duchowej wartości katolicyzmu ukazuje również wartość niejako wyzwoleńczą. Uświadamia, że wiara to sposób na pokonanie wroga, przez co właśnie religii przypisuje zwycięstwo Polaków. To ona motywuje Polaków do działań. Porównanie Andrzeja Kmicica z Jackiem Soplicą Przede wszystkim Andrzej Kmicic i Jacek Soplica żyli w czasach wojen, ale w różnych latach. Adam Mickiewicz w "Panu Tadeuszu" poruszał temat kampanii napoleońskiej, czyli serii konfliktów zbrojnych, kiedy wojska Napoleona ruszyły na Moskwę. natomiast w "Potopie" Henryk Sienkiewicz skupił się na wydarzeniach z lat 1655-1657, w których przedstawił dzieje Polski podczas najazdu Szweckiego i obrony klasztoru w Częstochowie. Pomimo rozbieżności czasu, w obu tekstach autorzy skupili się na tym, aby stworzyć kompozycję, która przypominałaby Polakom o latach świetności ich ojczyzny. Autorzy ukazywali zdolność Polaków do bohaterskiej walki, oddaniu się w imię narodu i sile, która zazwyczaj była najbardziej widoczna w głównych bohaterach - Jacku i Andrzeju - obydwaj pomimo wielu zagrożeń z jakimi się spotkali zawsze wychodzili z sytuacji cało. Charaktery postaci Jacek Soplica i Andrzej Kmicic byli bardzo niepohamowani w swoich czynach i wybuchowi. Działali pod wpływem impulsu i w wielkich emocjach nie myśląc o konsekwencjach. Widać to, kiedy Soplica w akcie zemsty morduje Stolnika Horeszkę, a Kmicic w chwili wzburzenia atakuje Wołmontowicze. Dominującą cechą charakteru u obu bohaterów jest duma oraz odwaga, to właśnie doprowadzało ich do wielu konfliktów. Popełnione przestępstwa Obie postacie najczęściej popełniały przestępstwa w imię przyjaciół lub swojej miłości. Kmicic zobaczywszy swoich przyjaciół, którzy zostali zamordowani bez zastanowienia wyruszył na Wołmontowicze jako akt zemsty. Zamordował wiele ludzi i podpalił całą wieś co nie było rozwiązaniem sytuacji i konsekwencje tego czynu ciągnęły się za nim do końca życia. U Jacka Soplicy akt zemsty również popełniony został w wielkich emocjach. Kiedy dowiedział, że Horeszka uważa go za nieodpowiedniego kandydata dla swojej córki Ewy, w której Jacek był zakochany, zamordował go. Przez to, że z przyjaźnią i miłością wiążą się duże emocje bohaterzy wpadali w szał i dokonywali zbrodni. Błędnie przypisywane winy Kmicic i Soplica zostali błędnie osądzeni, ludzie uważali ich za zdrajców narodu. Zabójstwo Stolnika Horeszki spowodowało, że Jacek Soplica uznany został za stronnika Moskali, przez co został znienawidzony i każdy się od niego odwrócił. Andrzej Kmicic przysiągł w Kiejdanach wierność Januszowi Radziwiłłowi, nie chcąc złamać przysięgi religijnej. Został oszukany i zmanipulowany, decydując się na posłuszeństwo zyskał miano zdrajcy narodu. Moment przemiany Momentem przemiany u obu bohaterów była zmiana tożsamości. Jacek Soplica stał się pokornym księdzem Robakiem, a Kmicic dzielnym żołnierzem Babiniczem. Po zmianie nazwiska, nastąpiła ich wewnętrzna rehabilitacja. Sposób rehabilitowania Obie postacie po zmianie tożsamości przestały dbać o swoje prywatne szczęście. Dobro kraju było dla nich największą wartością i stawiali je ponad wszystko. Zrozumieli, że aby odpokutować swoje winy, oczyścić imię i się zrehabilitować muszą służyć ojczyźnie i działać dla jej dobra. Postacie i ich przemiana Obydwaj bohaterowie zyskują szacunek i godność po przemianie. Jacek Soplica obrania Hrabiego sam ponosząc śmierć. Przeszedł głęboką przemianę o czym świadczy to, że nigdy nie wyjawił on swojej prawdziwej tożsamości synowi. Andrzej Kmicic odkupił swoje grzechy służąc ojczyźnie. Stał się patriotą godnym naśladowania oraz zyskał rękę ukochanej. Różnice między bohaterami Wpływ kobiet Kobiety miały ogromny wpływ na życie zarówno Jacka Soplicy, jak i Andrzeja Kmicica. To przez nie doszło do zmiany obu bohaterów, gdyż byli szaleńczo zakochani. Różnica polega na tym, iż Oleńka miała pozytywny wpływ na Kmicica. Bohater wiedział, że jeśli się zmieni zdąbędzie rękę ukochanej. Ewa Horeszkówna nie dała Soplicy takiej możliwości. Zamordował on jej ojca, co było wielkim błędem. Stało się to jednak przez to, że kobieta nie odwzajemnia jego uczucia. Został odrzucony, i stracił szacunek wielu ludzi. Cała ta sytuacja miała na niego negatywny wpływ. Rodzaj prowadzonej walki Andrzej Kmicic po przemianie zmienił się w dzielnie działającego żołnierza. W odróżnieniu do Jacka Soplicy brał większy udział w bitwach, częściej znajdował się w niebezpieczeństwie (np. wysadzając kolubrynę Szwedów) i narażał się na śmierć. Soplica za to nawoływał Polaków do walki, przekazując rozkazy Królów. Późniejsze losy bohaterów Obaj bohaterowie odkupili swoje winy. Niestety jednak Jacek Soplica zmarł broniąc Hrabiego. Nigdy też nie zaznał prawdziwej miłości oraz nie ujawnił swojego prawdziwego imienia. W odróżnieniu od Jacka Soplicy, Andrzej Kmicic szczęśliwie się zakochał oraz zyskał sławę, po zdradzeniu swojej tożsamości. KONIEC Oliwia Kowalska i Bartek Grabowski