Struktura i cechy dramatu
Dramat to jeden z trzech głównych rodzajów literackich, który charakteryzuje się specyficzną budową i przeznaczeniem do wystawiania na scenie teatralnej. Cechy dramatu obejmują podział na akty i sceny, obecność dialogów i didaskaliów oraz brak narratora.
Definicja: Dramat to utwór literacki przeznaczony do wystawiania na scenie, zbudowany z dialogów i wskazówek inscenizacyjnych, pozbawiony narratora.
Budowa dramatu składa się z następujących elementów:
- Akt - samodzielna część utworu obejmująca logiczny fragment akcji.
- Scena - część akcji wyodrębniona ze względu na liczbę osób biorących w niej udział.
- Tekst główny - wypowiedzi bohaterów w formie dialogów i monologów.
- Tekst poboczny (didaskalia) - wskazówki dla reżysera, scenografa i aktorów.
Highlight: Dialogi pełnią kluczową rolę w dramacie, wpływając na rozwój akcji, informując o wydarzeniach poza sceną i charakteryzując bohaterów.
Example: Monolog to dłuższa wypowiedź jednej postaci, często kierowana bezpośrednio do widza, wyrażająca przeżycia wewnętrzne bohatera.
Gatunki dramatyczne obejmują:
- Tragedię - utwór o poważnej tematyce, ukazujący zmagania bohatera z przeciwnościami, które prowadzą do katastrofy.
- Komedię - utwór o pogodnej tematyce, przedstawiający bohaterów i ich losy w lekki, zabawny sposób.
Vocabulary: Tragizm - sytuacja bez wyjścia dla bohatera, gdzie każdy wybór prowadzi do klęski.
Vocabulary: Komizm - element komedii, może być sytuacyjny, językowy lub dotyczyć postaci.
Dramat jako rodzaj literacki wyróżnia się dynamiczną akcją ukazaną poprzez wypowiedzi i działania bohaterów, bez udziału narratora. Ta forma literacka pozwala na bezpośrednie przedstawienie konfliktów i emocji postaci, co czyni ją szczególnie atrakcyjną dla widza teatralnego.