Gatunki epickie i ich charakterystyka

Epika to jeden z głównych rodzajów literackich, obejmujący szereg różnorodnych gatunków. Przyjrzyjmy się bliżej najważniejszym z nich:

Definicja: Bajka to krótki utwór epicki, zazwyczaj wierszowany, w którym występują upersonifikowane zwierzęta reprezentujące ludzkie cechy.

Bajki dzielą się na epigramatyczne (krótkie i zwięzłe) oraz narracyjne (dłuższe, z rozwiniętą fabułą). Ich cechą charakterystyczną jest obecność morału.

Przykład: Ignacy Krasicki "Czapla, ryby i rak"

Epopeja to rozbudowany utwór wierszowany, przedstawiający losy bohatera na tle ważnych wydarzeń historycznych.

Przykład: "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza (podział na księgi) oraz "Iliada" i "Odyseja" Homera (podział na pieśni)

Legenda to utwór zawierający elementy prawdy historycznej, często związany z lokalnymi tradycjami.

Przykład: "O złotej kaczce"

Nowela to krótki utwór epicki o zwartej konstrukcji, jednowątkowej fabule i wyraźnym punkcie kulminacyjnym.

Przykład: "Kamizelka" Bolesława Prusa

Podanie (mit) to opowieść oparta na wierzeniach, często dotycząca bogów i herosów.

Przykład: Mit o Prometeuszu

Opowiadanie to krótka forma prozatorska o prostej fabule, bardziej swobodna w konstrukcji niż nowela.

Przykład: "Ikar" Jarosława Iwaszkiewicza

Powieść to obszerny utwór prozatorski, wielowątkowy, z rozbudowaną akcją i fabułą.

Przykład: "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza

Highlight: Powieść może mieć kompozycję zamkniętą (z wyraźnym zakończeniem losów bohatera) lub otwartą (bez jednoznacznego rozwiązania).