Analiza wiersza "Niestatek" Jana Andrzeja Morsztyna
Niestatek autorstwa Jana Andrzeja Morsztyna to barokowy utwór poetycki, który w mistrzowski sposób ukazuje zmienność postrzegania kobiety w zależności od relacji i emocji łączących ją z podmiotem lirycznym. O czym jest wiersz Niestatek? Przede wszystkim o subiektywności ludzkiego postrzegania i niestałości uczuć.
Highlight: Głównym tematem wiersza jest wygląd kobiety i sposób jej postrzegania przez mężczyznę w różnych sytuacjach emocjonalnych.
Kompozycja wiersza opiera się na zestawieniu dwóch skrajnie różnych opisów tej samej kobiety. W pierwszej części utworu, przedstawiającej pierwsze spotkanie, kobieta jawi się jako ideał piękna:
Example: Podczas pierwszego spotkania kobieta ma gładkie czoło, lśniące blond włosy, białe zęby, jasną cerę jak mleko, czerwone usta i zarumienione policzki.
W drugiej części, opisującej sytuację kłótni, ta sama kobieta przedstawiona jest w zupełnie innym świetle:
Example: Podczas kłótni kobieta ma szare oczy pozbawione blasku, czoło pokryte zmarszczkami, siwe włosy jak pajęczyna, żółte zęby, ziemistą cerę, wielki otwór zamiast pięknych czerwonych ust i policzki pokryte krostami.
Niestatek środki stylistyczne obfitują w kontrasty i hiperbole, które podkreślają różnicę w postrzeganiu kobiety. Morsztyn wykorzystuje tu barokowy koncept, zestawiając ze sobą dwa skrajne opisy tej samej osoby.
Vocabulary: Koncept - charakterystyczny dla poezji barokowej sposób budowania utworu oparty na zaskakującym pomyśle, często wykorzystujący paradoks lub antytezę.
Niestatek Morsztyn interpretacja skupia się na ukazaniu, jak silnie emocje i relacje wpływają na nasze postrzeganie rzeczywistości. Poeta sugeruje, że nawet najbardziej zżyta i bliska miłość może być chwiejna, niestała i gwałtowna.
Quote: "Prędzej kto wiatr w wór zamknie, prędzej i promieni / Słonecznych drobne kąski wżenie do kieszeni" - te słowa z innego utworu Morsztyna doskonale oddają ideę niestałości obecną również w "Niestatkku".
Niestatek oczysąogienˊinterpretacja odnosi się do pierwszej części wiersza, gdzie oczy ukochanej są porównywane do ognia, symbolizując namiętność i fascynację. Kontrast z drugą częścią, gdzie te same oczy są opisane jako szare i pozbawione blasku, podkreśla zmienność uczuć i percepcji.
Podsumowując, "Niestatek" Jana Andrzeja Morsztyna to mistrzowski przykład barokowej poezji, ukazujący niestałość ludzkiej natury i subiektywność postrzegania. Niestatek streszczenie można zawrzeć w stwierdzeniu, że utwór ten jest poetycką refleksją nad zmiennością uczuć i iluzorycznością ludzkiego piękna, zależnego od emocji obserwatora.
