Jan Kochanowski - życie i twórczość
Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie, a zmarł w 1584 roku w Lublinie. Pochowany został w Zwoleniu. Jego edukacja obejmowała studia na Akademii Krakowskiej oraz na uniwersytecie w Padwie. Po powrocie z podróży po Europie, służył na dworze królewskim jako sekretarz Zygmunta Augusta. Po śmierci króla osiadł na stałe w Czarnolesie, gdzie stworzył większość swoich dzieł.
Highlight: Twórczość Jana Kochanowskiego obejmuje różnorodne gatunki literackie, w tym pieśni, fraszki, treny i psalmy.
Pieśni Jana Kochanowskiego zostały wydane dwa lata po śmierci autora i obejmowały 49 utworów. Wyrażają one poglądy filozoficzne i poetyckie autora, łącząc elementy stoicyzmu, epikureizmu, neoplatonizmu i wiary chrześcijańskiej. Model życia przedstawiony w pieśniach promuje pogodzenie się ze zmiennością losu, pochwałę spokoju i cnoty, zachętę do cieszenia się życiem oraz zaufanie Bogu.
Example: Pieśń 9 (księgi pierwsze) zawiera topos fortuny, topos człowieka jako Bożego igrzyska oraz topos homo viator.
Vocabulary: Horacjanizm - nurt w poezji renesansowej inspirowany twórczością rzymskiego poety Horacego, widoczny w Pieśni 24 Kochanowskiego.
Psałterz Dawidów, wydany w Krakowie w 1579 roku, to parafraza 150 psalmów biblijnych. Kochanowski przedstawia w nim Boga jako miłosiernego architekta świata, a nie surowego sędziego.