Literatura polska obfituje w różnorodne motywy literackie, które przewijają się przez wszystkie epoki i gatunki literackie.
Motyw miłości w literaturze jest jednym z najbardziej uniwersalnych i ponadczasowych tematów. W "Panu Tadeuszu" obserwujemy romantyczną miłość między Tadeuszem a Zosią, która rozwija się na tle wydarzeń historycznych. W "Dziadach" cz. IV widzimy tragiczną miłość Gustawa do Maryli, która staje się przyczyną cierpienia bohatera. Motyw miłości w lekturach szkolnych pojawia się również w "Romeo i Julii" Szekspira, gdzie młodzieńcze uczucie przeciwstawia się rodzinnym waśniom.
Motyw Boga w literaturze jest równie istotnym elementem polskiego kanonu literackiego. W "Dziadach cz. III" obraz Boga jest przedstawiony jako siła sprawiedliwa, ale wymagająca, szczególnie widoczne jest to w scenie widzenia księdza Piotra. Motyw wiary w literaturze przejawia się także w "Panu Tadeuszu", gdzie religia jest fundamentem szlacheckiej tradycji i moralności. Miłość do Boga w literaturze często splata się z motywem patriotyzmu i poświęcenia dla ojczyzny, co widać szczególnie w twórczości romantycznej. Motyw buntu w literaturze często występuje w kontekście sprzeciwu wobec zastanego porządku społecznego lub politycznego, jak w przypadku Konrada z "Dziadów cz. III", który buntuje się przeciwko Bogu w Wielkiej Improwizacji. Warto zauważyć, że motywy literackie w lekturach często się przeplatają i uzupełniają, tworząc złożone obrazy ludzkiego doświadczenia i światopoglądu charakterystycznego dla danej epoki.
