Główne nurty filozoficzne epoki współczesnej
Współczesne nurty filozoficzne kształtujące myśl XX i XXI wieku to:
- Egzystencjalizm
Główne założenia:
- Człowiek jest wolną jednostką
- Ludzki los jest absurdalny i tragiczny
- Istnienie poprzedza istotę - człowieka kształtują wolne wybory
Example: Jean-Paul Sartre reprezentował ateistyczną wersję egzystencjalizmu, odrzucającą istnienie Boga i sens religii.
Albert Camus, również przedstawiciel egzystencjalizmu ateistycznego, zobrazował jego założenia postaciami Syzyfa i Prometeusza. Wprowadził pojęcie "człowieka absurdalnego" - świadomego klęski, ale podejmującego działania i buntującego się.
- Fenomenologia
Definition: Fenomenologia to badanie świata przez obserwację i opis, z odrzuceniem teorii i hipotez (zasada epoche).
Roman Ingarden, polski filozof, rozwinął tę koncepcję, stosując ją również do interpretacji tekstów literackich.
- Personalizm
Główne tezy:
- Człowiek (persona) jest odrębną jednostką
- Człowiek jest wolny i odpowiedzialny za swoje życie
- Wolność może być realizowana przy poszanowaniu bliźnich
Highlight: Karol Wojtyła (papież Jan Paweł II) rozwinął koncepcję personalizmu chrześcijańskiego, podkreślając godność człowieka jako stworzonego na obraz i podobieństwo Boga.
- Filozofia dramatu Józefa Tischnera
Tischner przedstawił koncepcję człowieka jako "pytającego i zapytanego" w teatrze świata, ukazując go jako bohatera tragicznego.
- Strukturalizm
Vocabulary: Strukturalizm - nurt wywodzący się z poglądów językoznawcy Ferdinanda de Saussure'a, zakładający, że do zrozumienia przedmiotu badań potrzebne jest określenie jego struktury i relacji między jej elementami.
Te główne kierunki filozoficzne wywarły znaczący wpływ na myśl współczesną, kształtując sposób postrzegania człowieka, społeczeństwa i świata w epoce po II wojnie światowej.
