Oświecenie to kluczowa epoka w rozwoju europejskiej myśli i kultury, która przyniosła fundamentalne zmiany w sposobie postrzegania świata.
Ramy czasowe oświecenia w Europie obejmują okres od końca XVII wieku do końca XVIII wieku, przy czym za symboliczny początek uznaje się rok 1688 (Chwalebna Rewolucja w Anglii), a za koniec rok 1789 (wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej). W Polsce oświecenie rozpoczęło się nieco później, za panowania Augusta III Sasa, a rozkwitło w okresie rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Wśród głównych idei oświecenia znajdujemy racjonalizm, empiryzm i krytycyzm. Myśliciele tej epoki, tacy jak Wolter, John Locke czy Monteskiusz, propagowali ideę rozumu jako najwyższego autorytetu. Cechy epoki oświecenia to przede wszystkim wiara w potęgę ludzkiego rozumu, dążenie do reform społecznych oraz rozwój nauki i edukacji. Nurty filozoficzne oświecenia koncentrowały się wokół trzech głównych kierunków: racjonalizmu, empiryzmu i sensualizmu. W Polsce do najważniejszych twórców oświecenia należeli Ignacy Krasicki, Stanisław Staszic oraz Hugo Kołłątaj, którzy poprzez swoją twórczość i działalność publiczną promowali ideały oświeceniowe i dążyli do reform państwa.
Cechy oświecenia w literaturze obejmowały dydaktyzm, racjonalizm i klasycyzm. Utwory literackie miały nie tylko bawić, ale przede wszystkim uczyć i wychowywać społeczeństwo. Nurty artystyczne oświecenia charakteryzowały się dążeniem do harmonii, ładu i przestrzegania ścisłych reguł, czego najlepszym przykładem był klasycyzm. W Polsce oświecenie przyniosło znaczące reformy edukacji (utworzenie Komisji Edukacji Narodowej), rozwój czasopiśmiennictwa oraz literatury zaangażowanej społecznie.
