Pan tadeusz

Alternatywny zapis:

stary sługa Horeszków, Telimena - przyjaciółka Sędziego, Podkomorzy przybył rozsądzić spór o zamek, Asesor - naczelnik policji powiatu, Rejent - pracownik sądu, Wojski, Maciek nad Maćkami, Protazy, Bartek Prusak, Jankiel. GŁÓWNE WĄTKI "Pana Tadeusza" 1. Wątki miłosne: a) Jacka Soplicy i Ewy Horeszkówny (Horeszko): Jacek pochodził z uboższej szlachty a Ewa z magnackiej (najbogatszej, hrabiowskiej). Jej ojciec Stolnik (to nazwa funkcji urzędnika królewskiego zarządzającego kuchnią dworską lub też wysokiego rangą urzędnika ziemskiego) hrabia Horeszko miał aspiracje polityczne. Potrzebował wsparcia głosów szlachty lokalnej, wśród której Jacek cieszył się wielką popularnością. Zapraszał więc go do swojego zamku. W takich okolicznościach Jacek i Ewa zakochali się w sobie. Wątek ten obejmuje losy Jacka Soplicy, który pojawił się po latach tułaczki po świecie w Soplicowie jako ksiądz Robak. b) Tadeusz i Telimena: Tadeusz to syn Jacka Soplicy (ks. Robaka) poznał Telimeną (przyjaciółkę Sędziego Soplicy) na pierwszej uczcie w zamku. Wydawało mu się, że jest kobietą mieszkającą w jego pokoju i bardzo mu się podobała. Związał ich romans i krótka miłość. c) Tadeusz i Zosia: Tadeusz zobaczył Zosię po powrocie do domu, zamieszkiwała jego dawny pokój, ale nie widział jej dokładnie, myląc ją z Telimeną. Zosia była córką zmarłej Ewy Horeszko i wychowanką Telimeny. Gdy ta zdecydowała o pokazaniu jej towarzystwu, gdyż Zosia już dorosła do odpowiedniego wieku, zobaczyli ją obecni w Soplicowie mężczyźni i Tadeusz zakochał się w niej. Sędzia planował połączyć dwa rody: Sopliców z Horeszkami, aby odkupić dawne winy swego brata Jacka. 2. Wątek patriotyczny a) Pokazanie dawnej świetności Polski szlacheckiej (obyczaje dworskie, kultura życia i piastowanie tradycji) b) Ukazanie okresu napoleońskiego i polskich dążeń niepodległościowych. Polska i Litwa zjednoczona unią miały walczyć u boku Napoleona w z Rosją, aby odzyskać niepodległość. Mówił o tym i agitował do powstania narodowego ks. Robak (Jacek Soplica) w karczmie. Ostatni zajazd pokazuje także solidarność szlachty wobec wspólnego wroga, jakim była Moskwa (Rosja carska), państwo, które doprowadziło do rozbiorów Polski. Mimo zatargów i wzajemnych sporów szlachta staje w jednym szeregu, aby walczyć z oddziałem piechoty rosyjskiej. 3. Spór o zamek: Po konfederacji targowickiej Rosjanie (Moskale) przyznali część ziem Horeszków Soplicom. Miało to związek ze zdradą części magnatów należących do konfederacji. Z racji zastrzelenia Horeszki przez Jacka Soplicę uznali błędnie, że Soplicowie to stronnicy Moskwy. Zamek popadał w ruinę i Sędzia Soplica nie traktował go z pietyzmem. Dopiero gdy pojawił się hrabia Horeszko, daleki krewny Stolnika, zapragnął udowodnić swoje prawa do zamku. Małżeństwo Tadeusza z Zosią miało zażegnać spór. 4. Spór o Kusego i Sokoła Kusy i Sokół to imiona psów myśliwskich. Spór pomiędzy Rejentem i Asesorem o to, który z posiadanych przez nich psów jest lepszy. To wątek drugoplanowy o zabarwieniu humorystycznym,. INTERPRETACJA "Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem" - tak brzmi tytuł wraz z podtytułem dzieła Adama Mickiewicza. W istocie jego głównym wątkiem jest życie Jacka Soplicy, z którego później wynika tytułowy zajazd dokonany na Soplicowo przez Hrabiego (z Horeszków po kądzieli). Powodem tego zajazdu były stare waśnie pomiędzy rodami Sopliców i Horeszków. Rzecz dotyczyła przede wszystkim śmierci Stolnika Horeszki z ręki Jacka Soplicy. Główny inicjator zajazdu Gerwazy to były sługa Stolnika, świadek zabójstwa, który poprzysiągł zemstę na całym rodzie Sopliców. W Dobrzynie zebrał szlachtę, podburzył ją i na czele z Hrabią ruszył na Soplicowo. Mickiewicz w objaśnieniach do dzieła podaje czytelnikom fakty o zajazdach na Litwie. Były one rodzajem egzekucji prawnej i często kończyły się przelewem krwi. Ich tradycja ma związek z prawnymi rozwiązaniami, kiedy to szlachta wygrawszy w procesach sądowych, musiała wynajmować innych, aby egzekwować prawo, gdyż sami nie posiadali wojska ani policji. Zajazd opisany w utworze nie ma jednak związku z prawem, ale jest czynem chuligańskim świadczącym o zepsuciu obyczajów wśród szlachty. Z zajazdem wiąże się spór o zamek Horeszków, który wynikał z zabójstwa Stolnika dokonanego przez Jacka Soplicę. Moskale dali go za targowicy Jackowi w dowód uznania za zabicie Stolnika. Zatem wątek życia Jacka jest wątkiem głównym. Pozostałe wątki dzieła to historia miłość Zosi i Tadeusza, flirty Telimeny, spór Asesora z Rejentem, tradycje szlacheckie związane z różnymi obyczajami dnia codziennego. Adam Mickiewicz ukazał piękno ziemi litewskiej i świat szlacheckich obyczajów, który odszedł już do historii. CHARAKTERYSTYKA POSTACI Jacek Soplica - to ksiądz Robak, szlachcic, który za młodu był paliwodą i awanturnikiem, potem doświadczony przez los zmienia się w mnicha, emisariusza i patriotę, odważny, waleczny i honorowy, świetny strzelec. Sędzia - brat Jacka Soplicy, szlachcic, piastował urząd sędziego, patriota, dobry gospodarz, odważny, skromny, wierny polskim tradycjom, czasem przeistacza się w choleryka, zawadiakę i awanturnika, kiedy nie chce zgody z Hrabią i nie da się przekonać Robakowi, także podczas bijatyki w zamku jest kłótliwy i dumny. Tadeusz - syn Jacka, młodzieniec wyćwiczony w walce, odważny, patriota, romantycznie zakochany w Zosi, niedoświadczony pozwalał sobą manipulować Telimenie, naiwny. Stolnik Horeszko - magnat, nieczuły ojciec, wyrachowany, oschły, wykorzystał naiwność Jacka, patriota. Zosia Horeszkówna - wnuczka Stolnika Horeszki, delikatna, 14-15-letnia panienka wychowywana pod kloszem,czuła na piękno przyrody, rozkochana w sadzie i ogrodzie. Telimena - szlachcianka, prawdopodobnie już była zamężna w Petersburgu, kokietka, opiekunka Zosi, pragnie szybko wyjść za mąż, ładna, Sędzia zwraca się do niej per siostro, a ona zaprzecza jakoby wiązały ich nici rodzinne, wreszcie odnajduje swojego kandydata w osobie Rejenta, choć wcześniej uwodzi Tadeusza i Hrabiego. Hrabia Horeszko - młody magnat, panicz, kawaler o duszy poetyckiej i artystycznej, często rysuje lub przygląda się różnym krajobrazom, romantyk i patriota. Podkomorzy - szlachcic na urzędzie, przyjechał rozsądzić spór o zamek, przyjaciel Sędziego, mądry i roztropny, patriota. Klucznik Gerwazy Rębajło - stary sługa Horeszków, odważny, silny, pamiętliwy, wierny Horeszkom, szlachecki zawadiaka, raptus zaślepiony żądzą zemsty na Soplicach. Asesor - naczelnik policji powiatowej, znajomy Sędziego i jego gość, zawzięty i uparty, honorowy, zapalony myśliwy i znawca chartów. Rejent - pracownik sądu, znajomy Sędziego, zawzięty, raptowny, uparty, zapalony myśliwy i znawca chartów.