Pan Tadeusz to najważniejsza polska epopeja narodowa, napisana przez Adama Mickiewicza w latach 1832-1834. Dzieło składa się z dwunastu ksiąg wierszowanych, które przedstawiają historię szlachecką rozgrywającą się na Litwie w latach 1811-1812.
Główna fabuła koncentruje się wokół dwóch rodów szlacheckich - Sopliców i Horeszków. Centralną postacią jest młody Tadeusz Soplica, który powraca do rodzinnego majątku ze szkół. Wątek miłosny między Tadeuszem a Zosią splata się z historią konfliktu o zamek między rodami, ostatnim zajazdem szlacheckim oraz wydarzeniami związanymi z napoleońską kampanią 1812 roku. Dzieło przedstawia panoramiczny obraz życia polskiej szlachty, jej zwyczajów, tradycji i kultury.
Pan Tadeusz posiada wszystkie cechy epopei narodowej: bohaterowie reprezentują różne warstwy społeczne, akcja rozgrywa się w przełomowym momencie historycznym, zawiera elementy historyczne i obyczajowe, przedstawia polski dwór szlachecki jako ostoję polskości. Wśród najważniejszych bohaterów znajdują się: Jacek Soplica/Ksiądz Robak, Sędzia Soplica, Gerwazy Rębajło, Hrabia, Telimena oraz Zosia. Każda z postaci reprezentuje określone wartości i postawy charakterystyczne dla polskiej szlachty początku XIX wieku. Mickiewicz mistrzowsko połączył w utworze wątki miłosne, patriotyczne, historyczne i obyczajowe, tworząc dzieło, które do dziś pozostaje fundamentem polskiej literatury narodowej.