Księga I - Początek opowieści
"Pan Tadeusz" rozpoczyna się słynną inwokacją do Litwy, w której poeta wyraża głęboką tęsknotę za ojczyzną. To osobiste wyznanie autora wprowadza nas w nostalgiczny klimat całego utworu.
Po latach nauki w Wilnie, młody Tadeusz Soplica wraca do rodzinnego Soplicowa. Z radością zwiedza dom, a w swoim pokoju niespodziewanie spotyka tajemniczą dziewczynę, która od razu budzi jego zainteresowanie. To pierwsze z wielu spotkań, które wpłyną na jego losy.
Wieczorem bohaterowie przenoszą się do murów zamku Horeszków, gdzie odbywa się wieczerza. Sędzia Soplica wygłasza przemówienie o zasadach dobrego wychowania, przypominając o tradycyjnych wartościach szlacheckich. Tadeusz poznaje również Telimenę - mylnie sądząc, że to właśnie ją widział wcześniej w swoim pokoju.
💡 Zwróć uwagę na spór o charty między Rejentem a Asesorem - to jeden z pobocznych wątków, który pokazuje, jak ważne dla szlachty były kwestie honoru, nawet w błahych sprawach. Zapowiedziane polowanie ma rozstrzygnąć, czyj pies jest lepszy.
Już w pierwszej księdze możemy zauważyć, jak autor mistrzowsko splata losy bohaterów i tworzy podwaliny pod wydarzenia, które będą rozwijać się w kolejnych częściach epopei. Mickiewicz maluje barwny obraz życia szlacheckiego, pełen tradycji i charakterystycznych postaci.