Jońscy filozofowie przyrody - prekursorzy filozofii greckiej
Lekcja ta przedstawia kluczowe postacie i koncepcje pierwszego okresu rozwoju filozofii greckiej. Skupia się na czterech wybitnych myślicielach: Heraklicie z Efezu, Anaksymenesie z Miletu, Demokrycie z Abdery i Talesie z Miletu.
Heraklit z Efezu to jeden z najwybitniejszych filozofów greckich. Jego filozofia opierała się na koncepcji ognia jako arche (prazasady) wszystkich rzeczy.
Highlight: Praprzyczyną wszystkiego jest ogień według Heraklita.
Heraklit podkreślał centralną rolę zmiany w świecie, co odzwierciedla jego słynne powiedzenie "panta rhei" (wszystko płynie).
Quote: "Nie można wejść dwa razy do tej samej rzeki" - Heraklit cytaty.
Wprowadził też pojęcie logosu jako uniwersalnej mądrości przenikającej wszystko. W jego koncepcji człowiek jest złożeniem ziemi, wody i ognia.
Anaksymenes z Miletu uważał powietrze za arche. Twierdził, że ta zasada jest nieograniczona, a ruch we wszechświecie jest wieczny. Jego teoria stanowiła próbę wyjaśnienia różnorodności świata poprzez zagęszczanie i rozrzedzanie podstawowej substancji.
Demokryt z Abdery jest twórcą atomizmu, jednej z najbardziej wpływowych teorii w historii nauki.
Definition: Atomizm Demokryta to teoria, według której świat składa się z niepodzielnych cząstek - atomów.
Demokryt twierdził, że atomy znajdują się w ciągłym ruchu. Jego słynne stwierdzenie "byt nie jest bardziej realny niż niebyt" podkreśla równorzędność istnienia atomów i próżni między nimi.
Vocabulary: Zwolennik doktryny głoszonej przez Demokryta z Abdery to atomista.
Tales z Miletu jest często uznawany za pierwszego europejskiego filozofa. Jego koncepcja wody jako arche była pierwszą próbą wyjaśnienia natury świata bez odwoływania się do mitologii.
Example: Tales twierdził, że Ziemia unosi się na wodzie, co było pierwszą naukową hipotezą dotyczącą struktury świata.
Tales uważał również, że dusze są nieśmiertelne i że "wszystko jest pełne Bogów", co sugeruje panteistyczne podejście do rzeczywistości.
Te cztery postacie reprezentują początek racjonalnego, naukowego podejścia do zrozumienia świata, które stało się fundamentem zachodniej filozofii i nauki. Ich teorie, choć często błędne z dzisiejszego punktu widzenia, stanowiły przełom w myśleniu o naturze rzeczywistości.
