Przypadki w języku polskim
Przypadki to sposób, w jaki zmieniamy końcówki wyrazów, żeby pokazać ich rolę w zdaniu. Każdy z siedmiu przypadków pomaga nam wyrazić różne znaczenia i relacje między słowami.
Mianownik odpowiada na pytania "Kto?" lub "Co?" i zwykle wskazuje na podmiot zdania. Kiedy mówisz "Pies szczeka" - "pies" jest w mianowniku.
Dopełniacz używamy, gdy pytamy "Kogo?" lub "Czego?". Pojawia się często po przeczeniu lub gdy mówimy o przynależności, np. "Nie mam zeszytu" lub "książka kolegi".
Celownik odpowiada na pytania "Komu?" lub "Czemu?" i wskazuje odbiorcę czynności. Używamy go, gdy mówimy "Daję prezent mamie".
💡 Łatwy sposób na zapamiętanie: wyobraź sobie, że przypadki to różne "przebrania" słów - zmieniają swój wygląd zależnie od roli, jaką pełnią w zdaniu!
Biernik (pytania: "Kogo?" "Co?") stosujemy, gdy mówimy o obiekcie czynności: "Czytam książkę", "Widzę koleżankę".
Narzędnik odpowiada na pytania "(z) kim?" lub "(z) czym?" i często wskazuje narzędzie lub towarzysza: "Piszę długopisem", "Idę z przyjacielem".
Miejscownik używamy, gdy mówimy "(o) kim?" lub "(o) czym?". Zawsze występuje z przyimkiem, np. "Myślę o wakacjach", "Książka leży na stole".
Wołacz to szczególny przypadek używany do bezpośredniego zwracania się do kogoś: "Kasiu, podaj mi książkę!", "Drogi przyjacielu!".