Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Średniowiecze: Krótkie Notatki i Najważniejsze Informacje

Zobacz

Średniowiecze: Krótkie Notatki i Najważniejsze Informacje

Średniowiecze to epoka trwająca od V do XV wieku w Europie, a w Polsce od X do XV wieku. Charakteryzowała się średniowieczną literaturą w Polsce, uniwersalizmem, teocentrizmem oraz rozwojem stylów architektonicznych romańskiego i gotyckiego.

Główne cechy epoki:

  • Dominacja chrześcijaństwa i łaciny
  • Literatura sakralna, anonimowa i dydaktyczna
  • Rozwój filozofii chrześcijańskiej
  • Wzorce osobowe: święty, rycerz, władca, dama serca
  • Architektura romańska i gotycka

24.10.2022

1665

POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI

Początki i charakterystyka średniowiecza

Epoka średniowiecza w literaturze rozpoczęła się symbolicznie w 476 roku upadkiem Rzymu, kończąc tym samym starożytność. Czas trwania średniowiecza w Europie to okres od V do XV wieku, natomiast czas trwania średniowiecza w Polsce obejmuje lata od X do XV wieku.

Nazwa epoki średniowiecza pochodzi od łacińskiego terminu "medium aevum", oznaczającego wieki średnie - okres przejściowy między antykiem a renesansem. Epoka ta charakteryzowała się uniwersalizmem, zakładającym jedność państwa, religii (chrześcijaństwa) i języka (łaciny).

Highlight: Światopogląd średniowieczny opierał się na przekonaniu o istnieniu świata materialnego i duchowego, z Bogiem w centrum (teocentryzm).

Literatura średniowiecza przykłady obejmują dzieła pisane głównie po łacinie, o charakterze anonimowym. Wykształciły się wówczas specyficzne wzorce osobowe: święty, rycerz, władca i dama serca.

Definition: Teocentryzm to pogląd filozoficzny uznający Boga za przyczynę, stwórcę, powód i cel istnienia wszystkiego.

Cechy literatury średniowiecza to przede wszystkim:

  1. Sakralność - podział na literaturę religijną i świecką
  2. Anonimowość - autorzy tworzyli dla chwały Boga, nie dla własnej sławy
  3. Dwujęzyczność - z przewagą łaciny, ale pojawiają się też utwory w językach narodowych
  4. Alegoryczność - świat postrzegany jako zbiór znaków od Stwórcy
  5. Rękopiśmienność - utwory pisane ręcznie w klasztornych skryptoriach
  6. Dydaktyczność - literatura miała pouczać i dawać wzorce postępowania

Vocabulary: Pareneza - literatura dostarczająca wzorce osobowe.

W architekturze średniowiecza wyróżniamy dwa główne style: romański (X-XIII w.) i gotycki (XIV-XV w.), każdy o charakterystycznych cechach.

POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI

Zobacz

POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI

Zobacz

Zabytki literatury i filozofia średniowiecza

Najważniejsze utwory średniowiecza w polskiej literaturze to między innymi:

  • Legenda o świętym Aleksym
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
  • Bogurodzica
  • Lament świętokrzyski

Jaki był cel średniowiecznej literatury? Przede wszystkim dydaktyczny i religijny. Literatura średniowiecza w Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich, miała za zadanie pouczać, dawać wzorce postępowania i szerzyć wartości chrześcijańskie.

Example: "Bogurodzica" to najstarszy znany polski hymn religijny, będący jednocześnie ważnym zabytkiem literatury średniowiecznej.

Filozofia epoki średniowiecza opierała się na trzech głównych nurtach:

  1. Augustynizm - filozofia dramatyczna św. Augustyna
  2. Tomizm - filozofia harmonijna św. Tomasza z Akwinu
  3. Franciszkanizm - filozofia miłości św. Franciszka z Asyżu

Quote: "Najwyższym dobrem, od którego nie ma większego dobra, jest Bóg" - św. Augustyn

Cechy literatury średniowiecza dydaktyczna przejawiały się w kreowaniu wzorców osobowych, takich jak:

  1. Święty - dążący do zbawienia, wyrzekający się przyjemności, znoszący cierpienia
  2. Władca - troszczący się o kraj i poddanych, sprawiedliwy i mądry
  3. Rycerz - waleczny, honorowy, lojalny wobec suwerena i wierny damie serca

Highlight: Jaki był cel średniowiecznej literatury jak nazywamy taki rodzaj literatury - literatura parenetyczna, czyli przedstawiająca wzorce osobowe i pouczająca, jak należy żyć.

Literatura średniowiecza lektury często przedstawiały idealne postacie, które miały służyć jako przykłady do naśladowania dla czytelników, realizując tym samym dydaktyczny cel literatury tej epoki.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Średniowiecze: Krótkie Notatki i Najważniejsze Informacje

Średniowiecze to epoka trwająca od V do XV wieku w Europie, a w Polsce od X do XV wieku. Charakteryzowała się średniowieczną literaturą w Polsce, uniwersalizmem, teocentrizmem oraz rozwojem stylów architektonicznych romańskiego i gotyckiego.

Główne cechy epoki:

  • Dominacja chrześcijaństwa i łaciny
  • Literatura sakralna, anonimowa i dydaktyczna
  • Rozwój filozofii chrześcijańskiej
  • Wzorce osobowe: święty, rycerz, władca, dama serca
  • Architektura romańska i gotycka

24.10.2022

1665

 

1

 

Język polski

96

POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI

Początki i charakterystyka średniowiecza

Epoka średniowiecza w literaturze rozpoczęła się symbolicznie w 476 roku upadkiem Rzymu, kończąc tym samym starożytność. Czas trwania średniowiecza w Europie to okres od V do XV wieku, natomiast czas trwania średniowiecza w Polsce obejmuje lata od X do XV wieku.

Nazwa epoki średniowiecza pochodzi od łacińskiego terminu "medium aevum", oznaczającego wieki średnie - okres przejściowy między antykiem a renesansem. Epoka ta charakteryzowała się uniwersalizmem, zakładającym jedność państwa, religii (chrześcijaństwa) i języka (łaciny).

Highlight: Światopogląd średniowieczny opierał się na przekonaniu o istnieniu świata materialnego i duchowego, z Bogiem w centrum (teocentryzm).

Literatura średniowiecza przykłady obejmują dzieła pisane głównie po łacinie, o charakterze anonimowym. Wykształciły się wówczas specyficzne wzorce osobowe: święty, rycerz, władca i dama serca.

Definition: Teocentryzm to pogląd filozoficzny uznający Boga za przyczynę, stwórcę, powód i cel istnienia wszystkiego.

Cechy literatury średniowiecza to przede wszystkim:

  1. Sakralność - podział na literaturę religijną i świecką
  2. Anonimowość - autorzy tworzyli dla chwały Boga, nie dla własnej sławy
  3. Dwujęzyczność - z przewagą łaciny, ale pojawiają się też utwory w językach narodowych
  4. Alegoryczność - świat postrzegany jako zbiór znaków od Stwórcy
  5. Rękopiśmienność - utwory pisane ręcznie w klasztornych skryptoriach
  6. Dydaktyczność - literatura miała pouczać i dawać wzorce postępowania

Vocabulary: Pareneza - literatura dostarczająca wzorce osobowe.

W architekturze średniowiecza wyróżniamy dwa główne style: romański (X-XIII w.) i gotycki (XIV-XV w.), każdy o charakterystycznych cechach.

POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI
POCZĄTEK EPOKI
Często wskazuje się datę 476 - upadek Rzymu,
który zapoczątkowuje epokę wieków średnich, a
kończy starożytność.
SCHYŁEK EPOKI

Zabytki literatury i filozofia średniowiecza

Najważniejsze utwory średniowiecza w polskiej literaturze to między innymi:

  • Legenda o świętym Aleksym
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
  • Bogurodzica
  • Lament świętokrzyski

Jaki był cel średniowiecznej literatury? Przede wszystkim dydaktyczny i religijny. Literatura średniowiecza w Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich, miała za zadanie pouczać, dawać wzorce postępowania i szerzyć wartości chrześcijańskie.

Example: "Bogurodzica" to najstarszy znany polski hymn religijny, będący jednocześnie ważnym zabytkiem literatury średniowiecznej.

Filozofia epoki średniowiecza opierała się na trzech głównych nurtach:

  1. Augustynizm - filozofia dramatyczna św. Augustyna
  2. Tomizm - filozofia harmonijna św. Tomasza z Akwinu
  3. Franciszkanizm - filozofia miłości św. Franciszka z Asyżu

Quote: "Najwyższym dobrem, od którego nie ma większego dobra, jest Bóg" - św. Augustyn

Cechy literatury średniowiecza dydaktyczna przejawiały się w kreowaniu wzorców osobowych, takich jak:

  1. Święty - dążący do zbawienia, wyrzekający się przyjemności, znoszący cierpienia
  2. Władca - troszczący się o kraj i poddanych, sprawiedliwy i mądry
  3. Rycerz - waleczny, honorowy, lojalny wobec suwerena i wierny damie serca

Highlight: Jaki był cel średniowiecznej literatury jak nazywamy taki rodzaj literatury - literatura parenetyczna, czyli przedstawiająca wzorce osobowe i pouczająca, jak należy żyć.

Literatura średniowiecza lektury często przedstawiały idealne postacie, które miały służyć jako przykłady do naśladowania dla czytelników, realizując tym samym dydaktyczny cel literatury tej epoki.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.